Abh-ace.be
Agentschap voor Buitenlandse Handel
Flanders Investment and Trade
Montoyerstraat 3
Gaucheretstraat 90
Tél. + 32 2 504 87 11
Verantwoordelijk uitgever : Marc Bogaerts
Auteur : François Bries Grafische vormgeving en uitvoering: Image Plus - communicatie corporate
Agence Wallonne à l'Exportation
Louizalaan 500, bus 4
et aux Investissements Etrangers
Saincteletteplein 2
Tél. + 32 2 800 40 00
Tél. + 32 2 421 82 11
Verantwoordelijk uitgever: Fabienne L'Hoost
Hoewel alles in het werk werd gesteld om nauwkeurige en actuele informatie te geven, kunnen noch het Agentschap
Auteur: François Bries
voor Buitenlandse handel, noch zijn partners (Flanders
Grafische vormgeving en uitvoering:
Investment and Trade, Agence Wallonne à l'Exportation
Image Plus - communication corporate
en Brussels Export) verantwoordelijk worden gesteld voor fouten, weglatingen en leugenachtige verklaringen. Ze
Gedrukt op papier met een FSC-label
kunnen evenmin verantwoordelijk worden gesteld voor het gebruik of de interpretatie van de informatie in deze studie.
Deze statistische nota is ook beschikbaar op de website van het Agent-
Deze studie heeft niet de bedoeling advies te verstrekken.
schap voor Buitenlansdse Handel: www.abh-ace.be
Datum van publicatie: mei 2011
Met een bevolking van bijna 308 miljoen inwoners en een
de nieuwe steunmaatregelen die de federale overheid en de
B.B.P. per hoofd van de bevolking dat tot de hoogste ter
staten namen, maar vooral dankzij de concurrentiekracht van
wereld behoort, vormen de Verenigde Staten de grootste
de Amerikaanse ondernemingen.
economie op onze planeet. De Amerikaanse markt is dan ook van kapitaal belang voor Belgische exportgerichte onderne-
Terwijl het grootste deel van de crisis achter ons lijkt te liggen,
mingen. Het land bekleedt een leidende positie in bijna al e
worden de protectionistische maatregelen die de overheid
spitstechnologische sectoren en is en blijft de standaard
nam stelselmatig ingetrokken en zijn de buitenlandse onder-
waarmee de andere economieën zich vergelijken.
nemingen opnieuw welkom in het land van Uncle Sam. Het is dan ook het uitgelezen moment voor Belgische ondernemin-
Dit al es kon echter niet verhinderen dat het Amerikaanse
gen die zich wil en vestigen in de Verenigde Staten, die zich
economische bouwwerk op zijn grondvesten daverde tijdens
wil en uitbreiden of die kwaliteitsvol e partnerschappen met
de economische crisis van 2008 en 2009. De schok die volgde
spitstechnologische ondernemingen wil en aangaan.
op het uiteenspatten van de luchtbel op de vastgoedmarkt en
het aan de oppervlakte komen van tal oze toxische activa in
Het is in deze context dat het Agentschap voor Buitenlandse
de balansen van de banken, heeft de Amerikaanse economie
Handel, in samenwerking met zijn gewestelijke partners
in een recessie geduwd. Hoewel het beleid van president
Flanders Investment and Trade, Brussel Export enl'Agence
Obama zijn vruchten lijkt af te werpen, zul en de gevolgen van
wal onne à l'Exportation et aux Investissements étrangers
de crisis nog enkele decennia voelbaar zijn, zowel budgettair
deze Prinselijke zending organiseert. Wij zijn ervan overtuigd
als wat de werkgelegenheid betreft.
dat deze zending voor onze ondernemingen de ideale gele-genheid vormt om te tonen dat ze over de nodige knowhow
Ondanks het voorgaande en in de pure traditie van de Ame-
rikaanse ondernemingszin leeft de economie weer op. De productie verhoogt, de werkgevers en consumenten zijn
We wensen u veel plezier bij het lezen van deze studie die de
optimistisch en de orderboekjes raken weer gevuld dankzij
eerste stap vormt op weg naar de Verenigde Staten.
Fabienne L'Hoost
Executive Summary
De Verenigde Staten, de grootste economie ter wereld, zijn
Barack Obama en de nieuwe innovatiestrategieën van de grote
een zeer belangrijke handelspartner voor de Belgische onder-
groepen, blijft de voornaamste afzetmarkt voor de productie
nemingen. Dankzij een beleid dat gericht is op innovatie en
en het onderzoek uit België.
uiterst doeltreffende R&D is het land de wereldleider geworden in al e spitstechnologische sectoren. Bovendien heerst er voor buitenlandse ondernemingen een open en zeer competitief
Van 27 tot 30 juni 2011 vindt in Washington de BIO-beurs
plaats, de internationale hoogmis van de biotechnologische sector. Het staat vast dat dankzij de zichtbaarheid van de Prinselijke zending onze ondernemingen er succesvol zaken
De Amerikaanse economie leeft echter boven haar stand.
zul en kunnen doen. Naast de belangrijke deelname aan de
Sinds het begin van deze eeuw zijn de overheidsfinanciën
beurs via een Belgisch paviljoen zal de zending ook halt houden
er snel op achteruitgegaan. Volgens ramingen bedroeg de
in New York en Boston zodat de hele " biotechnologische
kolossale Amerikaanse schuld 9.131,9 miljard USD in 2010,
corridor " aan de Amerikaanse oostkust wordt aangedaan.
d.w.z. 62,3 % van het B.B.P. Ook de gezinnen zitten in de
Gelet op de recente beslissingen die de federale overheid en
schulden en de onbezonnen kredietverstrekking aan die
de staten namen, kunnen we stel en dat de steun vanuit de
gezinnen heeft geleid tot een onzekere financiële toestand
overheid aan deze sector nog werd opgeschroefd, wat een
en de subprime-crisis. Het land is bovendien een netto-
goed voorteken is voor de Belgische ondernemingen die aan
invoerder van buitenlandse producten en slechts 1 % van de
BIO 2011 deelnemen.
Amerikaanse kmo's is actief in de export.
Tijdens de economische crisis kromp de sector van de
Net als elders werden daarom een aantal protectionistische
medische uitrustingen met 0,1 %, maar begin 2010 werd
maatregelen genomen, maar ondertussen heeft de Ameri-
weer met de groei aangeknoopt. R&D ging erop vooruit en
kaanse economie zich opnieuw opengesteld voor de rest van
de ziekenhuizen konden weer makkelijker op financiering
de wereld. De recentste informatie is bemoedigend en getuigt
rekenen terwijl de consumenten, die hun uitgaven tot dan
ervan dat de Verenigde Staten weer aanknopen met een groei.
toe hadden uitgesteld, opnieuw wat meer vertrouwen in de
In deze context is een gezamenlijke economische zending dan
toekomst kregen. Met een bezoek aan New York en Boston,
ook bijzonder welkom om zich te kunnen positioneren en de
twee grootsteden met respectievelijk de derde en vierde
trein van de economische heropleving niet te missen.
hoogste werkgelegenheidgraad in de sector van de medische uitrustingen, zal de economische zending van juni 2011 zonder
enige twijfel tal van deuren openen voor de ondernemingen
Het land is wereldleider op het vlak van de levenswetenschap-
die actief zijn in deze sector.
pen: 60 % van de zakelijke transacties in deze sector vindt plaats in de Verenigde Staten. Ondanks de economische en financiële crisis van 2008 en de lagere uitgaven voor R&D die
Wat groene energie betreft, zijn de Verenigde Staten de
er het gevolg van waren, heeft de industrie koers gehouden
belangrijkste producent en consument van milieuproducten
en positieve inkomsten weten te boeken, deels ook dankzij
en –technologieën. Met Barack Obama aan het hoofd van
de permanente steun die de sector van de federale regering
het land werden de Amerikaanse ambities inzake milieube-
en de verschil ende Amerikaanse staten kreeg. De farma-
scherming naar boven bijgesteld. De American Recovery and
ceutische sector, die diepgaande veranderingen ondergaat
Reinvestment Act, die de administratie op het hoogtepunt
als gevolg van de hervorming van de gezondheidszorg door
van de crisis invoerde, legt de nadruk op de ontwikkeling van de industrie van milieutechnologieën en schone energie.
Executive Summary
De regering wil bovendien haar energieafhankelijkheid van de olielanden beperken.
Een belangrijk deel van de zending zal ook gewijd zijn aan de financiële sector, voornamelijk tijdens het bezoek aan New
York. Volgens de " Global Financial Index 2011 " blijft de stad
een zeer belangrijk financieel centrum. New York bekleedt de tweede plaats, na Londen.
Ondanks de concurrentie van de opkomende economieën
blijft ook de Amerikaanse markt van informatie- en com-municatietechnologieën de grootste ter wereld. De telecom-municatiesector, die zwaar door de crisis werd getroffen, is
stapsgewijs aan het herstel en en zou in 2011 snel moeten groeien. In de informatica-industrie is, zowel voor de hardware als de software, de groei op lange termijn verzekerd.
Het Agentschap voor Buitenlandse Handel en zijn geweste-lijke partners zijn ervan overtuigd dat de Belgische onderne-mingen, ondanks het bijzonder competitieve klimaat van de
Amerikaanse economie, hun technologische troeven kunnen
uitspelen om de trein van de Amerikaanse economische heropleving niet te missen.
Na een stand van zaken van de huidige macro-economische toestand in de Verenigde Staten geeft deze studie een sec-torale analyse van het land, waarbij we ons zul en toespitsen op drie zeer dynamische domeinen. Daarna volgt een ana-lyse van recente Belgische succesverhalen in de Verenigde Staten alvorens af te sluiten met een hoofdstuk over de
zeden en gewoonten die in de Amerikaanse zakenwereld gangbaar zijn.
Algemene gegevens
1. Algemene gegevens
De Verenigde Staten vormen een federale constitutionele republiek
¼ De oppervlakte van de Verenigde Staten bedraagt
op basis van de grondwet uit 1787 die bestaat uit 50 staten en
9.161.923 km², wat van het land het derde grootste land
een federaal district District of Columbia D.C.. Puerto Rico en
ter wereld maakt 300 maal België. Bijna een vijfde van de
de Marianen worden beschouwd als geassocieerde Common-
oppervlakte wordt voor landbouw gebruikt.
wealth- territoria. De staten worden onderverdeeld in counties, die op hun beurt weer bestaan uit townships. De hoofdstad van
¼ De officiële landstaal is het Engels. De andere talen worden
de Verenigde Staten is Washington, D.C.
relatief weinig gesproken door de bevolking, zelfs al gebruikt de Latijns-Amerikaanse bevolking het Spaans.
¼ Het Amerikaanse bevolkingsaantal is al hoog en groeit
nog: volgens de tel ing van 2010 waren er 307,7 miljoen
¼ De belangrijkste grondstoffen zijn steenkool 27 % van de
inwoners +0,97 % in vergelijking met 2009, waarvan 82 %
wereldvoorraden, koper, lood, molybdeen, fosfaten en
in de stedelijke zones. De dichtstbevolkte steden zijn New
zeldzame aardelementen, maar het land beschikt ook over
York 19 miljoen inwoners, Los Angeles 12,9 miljoen en
uranium, bauxiet, goud, ijzer, kwik, nikkel, kalium, zilver,
Chicago 9,6 miljoen.
tungsteen, zink, aardolie, aardgas en hout.
 De levensverwachting bij geboorte is hoog: 75,78 jaar
¼ Het Amerikaanse klimaat is hoofdzakelijk een gematigd
voor mannen en 80,81 jaar voor vrouwen.
klimaat. Het zuiden kent een subtropisch klimaat. De gemiddelde temperatuur in juni schommelt in
 De Amerikaanse bevolking bestaat voor 49,2 % uit
Washington D.C. tussen 18 en 29 °C.
mannen en voor 50,8 % uit vrouwen.
¼ De nationale munt is de Amerikaanse dol ar USD, ofwel
 De bevolking bestaat voor 72,4 % uit blanken, voor
100 dol arcent. Op 28 maart 2011 was een USD 0,708 EUR
12,6 % uit zwarte of Afro-Amerikaanse mensen, voor
waard. De prijs van de Big Mac door het weekblad
4,8 % uit mensen van Aziatische oorsprong en voor
The Economist gebruikt om een beeld te geven van de
0,9 % uit "natifs" uit Alaska, voor 0,2 % uit mensen uit
koopkracht van de diverse deviezen bedroeg in 2010
Hawaï en de andere eilanden uit de Stil e Oceaan en
gemiddeld 3,71 USD, wat betekent dat de koopkracht van
voor 6,2 % uit personen van een ander ras. 2,9 % van de
een dol ar 1,29 maal groter is in de Verenigde Staten dan in
bevolking behoort tot meer dan één etnische groep.
de eurozone.
 51,3 % van de Amerikanen is protestants, 25,5 % is
katholiek, 1,7 % is mormoon, 1,7 % is Joods, 0,7 % is boeddhistisch, 0,6 % is moslim en 16,1 % hangt officieel geen religie aan.
 De bevolking is geconcentreerd in het noordoosten
van het land en in mindere mate aan de westkust en de grens met Mexico. Het centrum van het land is minder bevolkt.
Economische gegevens
2. Economische gegevens
2.1. Kernindicatoren
: ectorale samenstel ing van het BBP in 2010
2.1.1. B.B.P.
In 2009 bedroeg het nominaal bruto binnenlands product van
Diensten Services
Amerika 14.119 miljard USD. Het B.B.P. per hoofd van de bevolking
bedroeg dan weer 46.020 USD. Op basis van de beschikbare ramingen zou het B.B.P. in 2010 14.723 miljard bedragen, terwijl het B.B.P. per hoofd van de bevolking 47.560 USD zou bedragen.
Voor 2011 voorzien de analisten van de Economist Intel igence Unit een B.B.P. van 15.423 miljard USD en een B.B.P. per hoofd van de bevolking van 49.380 USD.
: roei van het BBP, in %
De Amerikaanse economie is de grootste ter wereld. Met bijna
4,5 % van de wereldbevolking genereren de Verenigde Staten bijna
Monde reldrijkdom, gemeten in koopkrachtpariteit. De V.S.
staan voor 17,67 % van de handelsstromen en 15,76 % van de
stocks aan directe buitenlandse investeringen in 2010, wat duidt
op een onbetwistbare economische kracht. De V.S. zijn ook de
belangrijkste partner van de Europese Unie: volgens het Center
for Transatlantic Relations van de John Hopkins University zorgen
de trans-Atlantische economische relaties voor 5.000 miljard USD
aan inkomsten per jaar en bijna 15 miljoen jobs.
De Amerikaanse economie leeft echter boven haar stand. Zowel
wat de consumenten als wat de overheidsfinanciën en de inter-
nationale handel betreft, zijn de Verenigde Staten afhankelijk van
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
De weerslag van de subprime-crisis op de Amerikaanse econo-
Wereld OESO VS
mie was groot. Het B.B.P. stopte in 2008 met groeien en kromp
in 2009 met 2,6 %. De werkloosheidsgraad, die in januari 2008 5 % bedroeg, bereikte op het hoogtepunt van de crisis in oktober
2009 een recordhoogte van 10,1 %. De Obama-administratie die nog maar net in functie was, moest die crisis het hoofd bieden, wat
Economische gegevens
in februari 2009 gebeurde met de goedkeuring van een ambitieus
een overheidstekort van 10 % in 2009 en van 8,9 % in 2010. Zo
herstelprogramma, de " American Recovery and Reinvestment
steeg de Amerikaanse schuld van 37,7 % van het B.B.P. in 2008
Act " ARRA. De krachtlijnen van dat plan zijn:
tot 62,3 % in 2010.
¼ 787 miljard USD die in totaal worden vrijgemaakt;
Dankzij een tweede golf van stimuli in de vorm van verlagingen
op de inkomstenbelastingen en het behoud van tal van fiscale
¼ 288 miljard rechtstreekse hulp aan de Amerikaanse gezin-
vrijstel ingen uit het tijdperk-Bush veert de Amerikaanse economie
nen in de vorm van belastingverminderingen en bijkomende
echter opnieuw op. Volgens de jongste informatie knoopt het
land weer aan met de groei, met voor 2010 een groeipercentage
van 2,9 %. De economische heropleving wordt ook ondersteund
¼ 224 miljard om de federale financiering van het onderwijs-
door het beleid van de Federal Reserve die massaal liquiditeiten
systeem en de gezondheidszorg te verhogen. Dat bedrag
in het monetaire systeem heeft gepompt om zo de intrestvoeten
wordt ook aangewend om de werkloosheidsuitkeringen uit
te doen dalen. Sindsdien zijn de vertrouwensindicatoren weer op
groen gesprongen en kent het B.B.P. een permanente groei.
¼ 275 miljard voor contracten, beurzen en federale leningen;
Ook het standpunt van Barack Obama is gewijzigd. Zijn aan-vankelijke houding, die door sommigen als " anti business " werd
¼ het aan de milieunormen laten voldoen van 75 % van de
bestempeld, veranderde en de president heeft zich geherpositi-
federale gebouwen;
oneerd na de nederlaag van de Democratische partij tijdens de
" midterm "- verkiezingen van november 2010. Ook de benoemingen
¼ een doorgedreven controlemechanisme op het gebruik van
van Wil iam Daley toen directeur van JP Morgan Chase op de
post van chief of staff van het Witte Huis en van Gene Sperling die meer tot het centrum behoort in vergelijking met zijn voor-
Het is moeilijk om de economische effecten van het plan te
ganger Larry Summers als directeur van de economische raad
beoordelen. De impact van contracyclische maatregelen meten
van de president hebben gezorgd voor toenadering tussen de
is immers complex om de eenvoudige reden dan we niet kunnen
administratie en de zakenwereld.
weten wat gebeurd zou zijn zonder dat herstelplan. Het tweede kwartaalrapport van de administratie raamt echter dat dankzij deze maatregelen de recessie en het verlies aan banen kon worden " Now it's our turn. We know what it takes to compete beperkt. De ARRA zou het groeipercentage met 2 tot 3 % hebben
for the jobs and industries of our time. We need to
versneld tijdens het eerste kwartaal van 2009, tussen 3 en 4 %
out-innovate, out-educate, and out-build the rest of
tijdens het tweede kwartaal en tijdens het derde kwartaal van 2009
the world. We have to make America the best place on
zou er tussen 1,5 en 3 % meer groei zijn geweest. Dankzij het
Earth to do business. We need to take responsibility
herstelplan zouden tussen 1,5 en 2 miljoen banen zijn gecreëerd,
for our deficit, and reform our government. That's
waarvan 52.000 in de sector van de groene energie.
how our people will prosper. That's how we'll win the future."
Het plan zal er echter ook toe leiden dat de Amerikaanse schuld
groter wordt. Terwijl de Verenigde Staten de crisis ingingen terwijl
tijdens zijn State of the Union, januari 2011.
ze al een tekort hadden vooral als gevolg van de belastingverla-gingen van 2001 en 2003, de uitgaven voor veiligheid en defensie door de oorlog in Irak en de verhoging van de uitgaven voor de gezondheidszorg heeft het herstelplan van Obama geleid tot
Economische gegevens
2.1.2. Werkgelegenheid
: erkloosheidsgraad bij personen ouder dan 16 jaar, in %
Bron: Bureau of Labor Statistics
De werkloosheidsgraad is snel gestegen door de economische
loosheidsgraad in de toekomst niet snel zal dalen. Aangezien er
en financiële crisis van 2008 en 2009 7,3 miljoen banen gingen
steeds meer Amerikanen op arbeidsleeftijd zijn, is het immers
verloren en de Amerikaanse economie heeft het moeilijk om het
nodig per maand meer dan 150.000 nieuwe banen te creëren
aantal mensen zonder baan te beperken. Aangezien de onderne-
om de werkloosheid te doen dalen. Op basis van al die informatie
mingen tot nu toe weinig vertrouwen in het herstel hadden, hebben
zou de werkloosheid in 2011 8,6 % moeten bedragen.
ze ervoor gekozen hun aanwervingen uit te stel en. In dit verband verwachten de experts van de OESO vóór 2013 geen terugkeer
naar de toestand op de arbeidsmarkt zoals die was voor de crisis. " We do see some grounds for optimism about the job
market over the next few quarters, including notable
De maatregelen die in 2009 werden genomen, hebben welis-
declines in the unemployment rate in December and
waar tussen 2,5 en 3 miljoen banen kunnen redden die anders
January, a drop in new claims for unemployment
verloren zouden zijn gegaan, maar de herstelmaatregelen slagen
insurance, and an improvement in firms' hiring plans.
er moeilijk in om er nieuwe te creëren. Het aandeel langdurige
Even so, if the rate of economic growth remains
werklozen stijgt snel.
moderate, as projected, it could be several years before the unemployment rate has returned to a more
Ondanks de recente daling van de werkloosheidgraad tussen
normal level."
december en maart, deels toe te schrijven aan de gewijzigde
Ben Bernanke, halfjaarlijks rapport over het monetaire beleid
methodologie van het Bureau of Labor Statistics, zijn de experts
voor het Congres, maart 2011
van de Economist Intel igence Unit van mening dat die werk-
Economische gegevens
effecten hebben. Aangezien de rentevoeten al op hun laagste
niveau stonden, is de Federal Reserve tussen november 2010 en juni 2011 overgegaan tot een nieuwe massale monetaire injectie,
een procedure die "kwantitatieve versoepeling " "quantitative
easing " genoemd werd.
Dat beleid van massale injecties van deviezen in de Amerikaanse
economie was mogelijk gemaakt door een bijzonder lage inflatie-
graad. Dankzij het overkopen van 600 miljoen USD aan Ameri-
kaanse schatkistcertificaten kon het land zich uit de deflationaire
spiraal losrukken en heeft het kunnen aansluiten bij het herstel
van de economie door de rentevoeten nog te doen dalen.
Analisten vrezen echter opnieuw voor een stijgende inflatie.
Gegevens voor de maand februari 2011 duiden op een stijging
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
van die inflatie met 2,2 % in een jaar, tegenover 1,7 % in januari,
onder meer door de stijgende grondstof- en voedselprijzen.
V.S. EU 27 Japan
Gelet op de economische toestand in het land lijkt het weinig waarschijnlijk dat de Federal Reserve tijdens de tweede helft van
2011 haar versoepelingsmaatregelen verlengt. Haar rentevoeten
Terwijl de inflatiegraad in 2008 onrustwekkende proporties aannam,
zou ze ten vroegste tegen 2012 verhogen.
heeft de economische crisis van eind 2008 en 2009 de inflatie-
druk op de Amerikaanse economie drastisch verminderd. Door de beperking van de economische activiteit was de monetaire " ( ) sustained rises in the prices of oil or other
massa die werd uitgewisseld tussen de economische actoren
commodities would represent a threat both to
immers kleiner. Tijdens de drie eerste kwartalen van 2009 kende
economic growth and to overall price stability,
het land zelfs een periode van deflatie.
particularly if they were to cause inflation expectations to become less well anchored. We will continue to
Op het hoogtepunt van de crisis bestond de reactie van de
monitor these developments closely and are prepared
Federal Reserve uit een massale injectie van liquiditeiten via het
to respond as necessary to best support the ongoing
opkopen van de toxische activa bij de banken. Die maatregel,
recovery in a context of price stability. "
waarvan gedacht werd dat ze het bankkrediet zou aanzwengelen
Ben Bernanke, halfjaarlijks rapport over
en de rentevoeten zou doen dalen, zal helaas niet de verwachte
het monetaire beleid voor het Congres, maart 2011
Economische gegevens
2.1.4. Wisselkoers
: ominale wisselkoers EUR/USD
Na aanzienlijk geleden te hebben tijdens de crisis en in maart
Dit beeld weerspiegelt echter vooral de situatie in de eurozone.
2008 een dieptepunt te hebben bereikt van 0,632 euro voor een
Als we de wisselkoers analyseren ten aanzien van de yen, de
dol ar is het groene bankbriefje vandaag aan een stijgende tendens
Zwitserse frank twee andere deviezen die als reservemunt fun-
bezig ten aanzien van de euro. De reële wisselkoers, gewogen
geren of de munten van de groeilanden moeten we vaststel en
volgens het aandeel van de handelspartners, wijst immers op
dat de dol ar tegenover die deviezen momenteel een zwakke
een waardevermeerdering van de dol ar. Die sterkere dol ar is
positie bekleedt.
vandaag toe te schrijven aan zowel de economische heropleving
in de Verenigde Staten als aan het herwonnen vertrouwen van
Ondanks de heropleving van de euro tegenover de dol ar in maart
de Amerikaanse consumenten en de crisis in de eurozone.
2011 wijzen de ramingen van de analisten op een waardevermeer-dering op lange termijn van de dol ar tegenover de eenheidsmunt.
Eind 2010 zijn immers tal van Europese landen in budgettair
Aangezien de crisis in de eurozone niet vol edig is afgelopen, is
woelig water terechtgekomen en kwam de stabiliteit van de
het inderdaad niet uitgesloten dat een van de gedestabiliseerde
eurozone zwaar onder druk te staan. In deze context steeg de
landen we denken hierbij vooral aan Spanje en Portugal steun
waarde van de dol ar op mechanische wijze ten aanzien van de
moeten vragen een het IMF of het Europees stabiliteitsfonds. In
euro. De dol ar bleef echter ook zijn rol als reservemunt in de
dat geval zullen investeerders de dollar boven de euro verkiezen
wereldeconomie spelen. Beide effecten samen hebben de impact
en zou de dol ar in waarde stijgen. Ook de Amerikaanse economi-
van de "kwantitatieve versoepeling" door de Federal Reserve in
sche heropleving zou die tendens kunnen versterken. Een sneller
november 2010 beperkt, aangezien dat beleid de koers van de
dan verwachte heropleving zou het buitenlandse kapitaal naar de
dol ar normaal gezien had moeten doen dalen.
Verenigde Staten leiden, waardoor de dol ar in waarde zou stijgen. In beide geval en verwachten de experts dat de Amerikaanse uitvoer zal lijden onder een hogere wisselkoers.
Economische gegevens
2.1.5. Schuld en tekort
werden ingevoerd tijdens het bewind van George W. Bush en
: verheidstekort en schuld, in % van de BBP
dat ondanks het feit dat Barack Obama zich er aanvankelijk toe
had verbonden die maatregelen te schrappen. Die beslissing,
waarvan de kostprijs op 858 miljard USD wordt geraamd, zou het mogelijk moeten maken de inkomstenbelastingen te verlagen
en de Amerikaanse ondernemingen betere afschrijvingsvoor-
waarden te bieden.
Om iets te doen aan die achteruitgang van de overheidsfinanciën
diende de Obama-administratie in februari 2011 een strenge
begroting in. De krachtlijnen van die begroting zijn:
¼ 1.100 miljard USD aan besparingen in de overheidsuitgaven
de komende tien jaar;
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
¼ 2/3 van die besparingen zou moeten komen uit een beper-
king van de uitgaven, 1/3 uit een stijging van de fiscale inkomsten;
Tekort Schuld
¼ 5 jaar lang zul en de discretionaire uitgaven worden bevro-
Terwijl de Verenigde Staten aan de crisis begonnen zijn met
ren, behalve voor de veiligheidsuitgaven, wat het mogelijk
deficitaire overheidsfinanciën is de budgettaire situatie van het
zou moeten maken de komende 10 jaar 400 miljard USD te
land sinds het begin van die crisis in 2008 er steeds slechter op
geworden. Terwijl het tekort een onrustwekkend peil van 3,2 % van het B.B.P. bereikte, heeft het economische herstelplan
¼ uitbreiding van de belastingverlagingen die werden inge-
van de Obama-administratie goed voor een bedrag van bijna
voerd tijdens het bewind van George W. Bush;
800 miljard USD de situatie nog verergerd. Het tekort is in 2009 immers gestegen tot 10 % van het B.B.P. en zou tegen 2011
¼ een herziening van tal van dure beleidskeuzes: " Pension
niet substantieel dalen. De regering raamt dat het deficit voor
Benefit Guaranty Corporation ", " Federal Housing Adminis-
het belastingjaar 2011/2012 het duizelingwekkende niveau van
tration " en " Affordable Health Care Act ";
1.650 miljard USD zal bereiken.
¼ uitgaven voor onderwijs, innovatie en infrastructuur die
Ook de budgettaire situatie van de gefederaliseerde entiteiten
worden behouden of verhoogd.
zorgt voor ongerustheid: de begrotingsramingen van de 50 Amerikaanse staten voorzien een gecombineerd deficit van
Voor tal van analisten is die begroting echter niet ambitieus
140 miljard USD in 2011 en fiscale inkomsten die gemiddeld met
genoeg. Deze begroting volstaat voor hen immers niet om de
20 % zouden dalen. De voornamelijk Republikeinse gouverneurs
uitgaven als gevolg van de federale systemen voor pensioen en
hebben drastische maatregelen aangekondigd om het deficit op
gezondheidszorg te beperken, noch om het Amerikaanse belas-
het niveau van de staten te beperken.
tingsysteem, dat doorspekt is met vrijstel ingen en vervormingen, te hervormen. Ook de groeihypotheses waarop de begroting is
Gelet op de gematigde heropleving van de Amerikaanse econo-
gebaseerd, worden als te optimistisch bestempeld. Volgens de
mie heeft de regering beslist de fiscale stimuli te verlengen die
Economische gegevens
Economist Intel igence Unit zou het tekort voor 2012 niet dalen " ( ) states and localities are facing difficult longer-run
en zou de overheidsschuld tegen 2013 meer dan 70 % moeten
issues related to pension and health-related expenses
for their retired employees. These challenges are daunting indeed, but meeting them will be essential
De budgettaire situatie zal dus niet snel verbeteren, te meer daar
to ensuring that our resilient and dynamic economy
de begroting 2012 die president Obama voorstelde slechts een
delivers rising living standards to the citizens of New
ontwerp is en nog moet worden goedgekeurd door de Republi-
York and to our nation as a whole. "
keinen die de leiding over het Huis van Afgevaardigden hebben.
Ben Bernanke, toespraak over de toestand
En zij hebben al aangekondigd dat ze voorstander zijn van een
van de financiën in de staten, maart 2011
drastische beperking van de overheidsuitgaven. Het mag dan ook duidelijk zijn dat de situatie door beide partijen samen zal
moeten worden opgelost, waarbij de Republikeinen akkoord
gaan met een zekere verhoging van de belastingen, terwijl de
Democraten de grote uitgaven zul en moeten beperken.
Economische gegevens
2.2. Buitenlandse handel
Het effect van de olieprijzen wordt bijzonder duidelijk in de evo-lutie van de Amerikaanse ruilvoeten die de verhouding meten
2.2.1. Handelsbetrekkingen op wereldvlak
tussen de uitvoerprijzen en de invoerprijzen. Die stegen immers tijdens de crisis. Die verbetering zou moeten aanhouden door de stijgende Amerikaanse uitvoerprijzen en de daling van de
: nternationale goederenstroom,
olieprijzen die verwacht wordt in 2012 en 2013.
in miljard USD tegen marktprijzen
e ilvoeten (1990=100)
Importations de biens et services
Exportations de biens et services
-1.000 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Invoer van goederen en diensten
Uitvoer van goederen en diensten
Naast haar enorme overheidsschuld, die door het buitenland
Ondanks die tijdelijke correctie op de handelsbalans is de Ame-
wordt gefinancierd, is de Amerikaanse economie ook een netto-
rikaanse economie sterk gericht op haar binnenlandse markt.
invoerder van goederen en diensten. Die situatie is niet nieuw,
Momenteel vertegenwoordigt de uitvoer slechts 12 % van het
aangezien de V.S. in de jaren 1990 reeds een deficitaire han-
Amerikaanse B.B.P., wat zeer bescheiden blijft in vergelijking met
delsbalans hadden.
grote uitvoerlanden als Duitsland. De Amerikaanse ondernemin-gen zijn ook terughoudender dan de Belgische ten aanzien van
Terwijl het tekort op de Amerikaanse handelsbalans zich tussen
de internationalisering: slechts 1 % van de Amerikaanse kmo's
2006 en 2007 stabiliseerde rond de 700 miljard USD heeft de
voert uit. In 2010 steeg de Amerikaanse uitvoer in vergelijking met
economische crisis de situatie echter gewijzigd. De waarde van
2009, maar dat was hoofdzakelijk te danken aan de groeiende
de invoer daalde immers veel snel er dan die van de uitvoer
vraag vanuit de groeilanden en de tijdelijke waardevermindering
onder meer als gevolg van de daling van de prijzen van de
van de dol ar tussen 2009 en 2010, waardoor de uitvoer gesti-
energieproducten, waardoor het tekort op de handelsbalans
muleerd werd.
Economische gegevens
President Obama, die zich bewust was van de beperkte openheid
het Republikeins gekleurde Congres de overheid onder druk zet
van de Amerikaanse economie, stelde tijdens zijn State of the
om het overheidstekort nog verder terug te dringen.
Union in januari 2010 het " National Export Initiative " voor. Dat ambitieuze beleid heeft als doel de Amerikaanse uitvoer tegen
De Buy American Act, die op het hoogtepunt van de crisis door
2015 te verdubbelen. Daarvoor worden de volgende economische
de Obama-administratie werd geheractiveerd, heeft de vrees voor
prioriteiten naar voren geschoven:
Amerikaanse protectionistische maatregelen doen toenemen.
Deze wetgeving bepaalt immers dat Amerikaanse ondernemingen
¼ steun aan de kmo's die vandaag vaak te weinig uitvoeren
bevoordeeld worden bij de toekenning van overheidsopdrachten
en een verdubbeling van de fondsen van de Export-Import
die door het herstelplan worden gefinancierd. De Wereldhandels-
Bank of the United States voor de kmo's, om te komen tot
organisatie gaf haar fiat, maar de maatregel heeft een storm van
een bedrag van 9 miljard USD in 2015;
protest veroorzaakt, onder meer vanuit Canada. Beide landen kwamen echter overeen dat de Canadese ondernemingen niet
¼ rationalisering van de federale instel ingen die verantwoor-
meer zouden worden onderworpen aan de beperkingen van de
delijk zijn voor de bevordering van de buitenlandse handel;
Buy American Act.
¼ intensief gebruik van de handelszendingen naar met name
de groeilanden onder meer de BRIC-, CIVETS- en NEXT
" Notwithstanding any other provision of law, and
unless the head of the department or independent
¼ ondersteuning bij het beantwoorden van internationale
establishment concerned shall determine it to be
inconsistent with the public interest, or the cost to be unreasonable, only such unmanufactured
¼ een toename van de exportkredieten die 24,5 miljard
articles, materials, and supplies as have been mined
bedroegen in 2010;
or produced in the United States, and only such manufactured articles, materials, and supplies as have
¼ macro-economische ondersteuning voor het herlanceren
been manufactured in the United States substantially
van de economie van de partnerlanden om zo de vraag
all from articles, materials, or supplies mined,
naar Amerikaanse producten te stimuleren;
produced, or manufactured, as the case may be, in the
United States, shall be acquired for public use. "
¼ een beperking van de handelsbarrières via het aangaan
United States Code, Title 41, 10a Buy American Act
van vrijhandelsakkoorden zoals dat gebeurde met Zuid-Korea in december 2010 en het snel afronden van de Doha-Cyclus bij de Wereldhandelsorganisatie;
In 2009 waren de voornaamste klanten van de V.S.:
¼ een toename van de uitvoer van diensten, waarvan het
aandeel in de Amerikaanse economie blijft stijgen.
¼ Canada 19,4 %;
Dit voorstel werd door de analisten en de financiële markten
¼ Mexico 12,2 %;
op gemengde gevoelens onthaald. Ondanks de recente ver-
beteringen in de Amerikaanse buitenlandse handel twijfelen tal
¼ China 6,6 %;
van experts eraan dat een verdubbeling van de export tegen 2015 een haalbare doelstel ing is. Zeker daar die maatregel de
¼ Japan 4,8 %;
aanzienlijke investering van 167 miljard USD zal vereisen, terwijl de begroting van 2012 in substantiële besparingen voorziet en
¼ en het Verenigd Koninkrijk 4,3 %.
Economische gegevens
De belangrijkste klanten zijn meestal ook de belangrijkste leveran-
De voornaamste producten die in 2009 door de Verenigde Staten
ciers voor de Amerikaanse economie. Voor 2009 waren dat:
werden uitgevoerd, zijn:
¼ China 19,0 %;
¼ uitrustingsgoederen behalve de automobielsector 36,9 %;
¼ Canada 14,4 %;
¼ industriële apparatuur 28,0 %;
¼ Mexico 11,3 %;
¼ consumptiegoederen behalve voedingsproducten 14,2 %;
¼ Japan 6,2 %;
¼ producten voor de automobielindustrie 7,7 %.
¼ Duitsland 4,6 %.
De invoer bestaat vooral uit:
Deze cijfers tonen het belang aan van het Noord-Amerikaanse
continent voor de buitenlandse handel van de Verenigde Staten.
¼ industriële apparatuur 29,6 %;
Canada en Mexico al een al vertegenwoordigen 31,6 % van de
Amerikaanse uitvoer van goederen en dat aandeel blijft stijgen
¼ consumptiegoederen behalve voedingsproducten 27,5 %;
23,5 % meer uitvoer in Noord-Amerika tussen 2009 en 2010. Het aandeel van de Europese Unie is dan weer beperkter: bijna
¼ uitrustingsgoederen behalve de automobielsector 23,7 %;
16 % van de Amerikaanse invoer en 19 % van de Amerikaanse
uitvoer gebeurt via Europa. We stel en vast dat de Amerikaanse
¼ producten voor de automobielindustrie 10,3 %.
bedrijven zich vandaag terugplooien op de groei-economieën in Azië en de Golf.
Economische gegevens
2.2.2. Handelsbetrekkingen met België
: ilateraal goederenverkeer tussen België en
De cijfers voor 2009 geven echter aan dat de Belgische han-
de Verenigde Staten, in miljoen EUR
delsbalans zich herstelt en de jongste cijfers van de Nationale
Bank van België voor 2010 bevestigen die tendens. De Belgische uitvoer naar de Verenigde Staten werd becijferd op 17.717,2 mil-
Balance een stijging van 23,6 % in vergelijking met 2009.
De Belgische invoer uit de Verenigde Staten vertegenwoordigde
Importationsrag van 16.469,5 miljoen EUR in 2010, d.i. een
stijging van 12,4 % in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar.
Door die dubbele evolutie staat de Belgische handelsbalans weer op positief.
Uit de gegevensbank van het Agentschap voor Buitenlandse Handel blijkt de interesse die de Belgische ondernemingen
voor de Amerikaanse markt tonen. Eind oktober 2010 telde de gegevensbank 2.943 Belgische uitvoerders naar de V.S. en
waren er 2.678 ondernemingen in de Amerikaanse markt geïn-
teresseerd op een totaal van meer dan 20.000 bedrijven. Die cijfers liggen hoger dan die voor China en liggen in de buurt van
Uitvoer Invoer Balans
die voor Rusland.
Bron: Nationale Bank van België
De Verenigde Staten zijn een belangrijke partner voor zowel de Europese Unie als ons eigen land. Ze zijn immers de 5e grootste klant van België en voerden in 2009 Belgische goederen in voor
een totaalbedrag van 17.717,2 miljoen EUR. Het land is de 4e grootste leverancier voor onze economie en verkocht in 2009 aan ons voor een bedrag van 16.469,5 miljoen EUR.
Als gevolg van de weerslag van de crisis op de internationale
handel vertoonde de handelsbalans van België met de Verenigde
Staten in 2008 een tekort. Het is de uitvoer die werd getroffen door de economische vertraging en de gevolgen daarvan in de Verenigde Staten. De Amerikaanse economie kromp snel er dan de Belgische en het land van Uncle Sam tekende reeds vanaf het derde kwartaal van 2008 een negatief groeipercentage op, terwijl er in België nog altijd een groei was van 1,1 % per kwartaal. De Verenigde Staten kozen er ook voor protectionistischer te reageren op de crisis dan Europa en België, wat verklaart dat de Belgische uitvoer in verhouding snel er daalde dan de invoer.
Economische gegevens
: elgische uitvoer naar de Verenigde Staten
Kunststoffen 2,2 %
Voedingsproducten 1,4 %
Onedele metalen 2,3 %
Optische instrumenten 3,4 %
Edelstenen en edelmetalen 7,2 %
Produits alimentaires
Minerale producten
Matières plastiques
Chemische producten 56,5 %
Transportmaterieel 4,7 %
Instruments d'optique
Matériel de transport
Machines en toestel en 9,8 %
Pierres et métaux précieux
Produits minéraux
Bron: Nationale Bank van België
Machines et appareils
De Belgische uitvoer naar de Verenigde Staten weerspiegelt zeer
Enkel het aandeel van de voedingsproducten kende in 2010 een
Produits chimiques
goed de comparatieve voordelen van onze industrie. Meer dan de
achteruitgang. Ondanks het feit dat de uitvoer van deze sectie met
helft van de uitvoer heeft betrekking op een van de paradepaard-
14,0 % daalde, is de totale Belgische uitvoer naar de Verenigde
jes van de Belgische industrie: de chemische producten. Daarna
Staten gestegen met 23,6 %.
volgen de machines en toestel en en de minerale producten.
De meeste exportsectoren boekten in 2010 vooruitgang, waarbij
de uitvoer van minerale producten, edelstenen en edelmetalen erop vooruitging met respectievelijk 121,3 % en 76,9 %. We merken ook een sterke stijging in de uitvoer van optische instrumenten +64,6 %, kunststoffen +50,7 % en onedele metalen +32,4 %.
Economische gegevens
: elgische invoer uit de Verenigde Staten
Goederen niet elders gerangschikt 2,8 %
Transportmaterieel 3,1 %
Onedele metalen 3,2 %
Marchandises non classées
Edelstenen en edelmetalen 3,5 %
Chemische producten 39,0 %
Matériel de transport
Minerale producten 6,3 %
Pierres préc. et métaux précieux
Kunststoffen 9,6 %
Produits minéraux
Optische instrumenten 10,7 %
Matières plastiques
Machines en toestel en 15,3 %
Instruments d'optique
Bron: Nationale Bank van België
Machines et appareils
Wat de invoer betreft, zijn de chemische producten en de machi-
vertegenwoordigen, d.i. een stijging van
r ,5 % in vergelijking
oduits chimiques met
nes en toestel en samen verantwoordelijk voor 54,3 % van de
2009. Op de derde plaats komen de optische instrumenten met
Belgische invoer in 2010.
een aandeel van 10,7 %. De aankopen van deze productengroep daalden in 2010 met 1,9 % om uit te komen op een bedrag van
Met een aandeel van 39,0 % hebben de chemische producten
1.761,5 miljoen EUR. Samen met het transportmaterieel is het
een grote voorsprong op de andere segmenten. De invoer van
een van de weinige segmenten die een daling van de invoer
die producten vertegenwoordigde een bedrag van 6.416,4 mil-
optekenden. In totaal ging de Belgische invoer er in 2010 met
joen EUR, een stijging met 16,8 % in vergelijking met 2009. Deze
12,4 % op vooruit.
sectie werd gevolgd door de machines en toestel en die een aandeel van 15,3 %, hetzij een bedrag van 2.518,0 miljoen EUR
Economische gegevens
2.3. Directe buitenlandse
de groei-economieën zouden de Verenigde Staten tegen 2014 de uitverkoren bestemming voor investeerders moeten blijven.
: merikaanse directe buitenlandse
Er zijn een aantal elementen die deze Amerikaanse suprematie
investeringen, in miljard USD, lopende prijzen
in het aantrekken van investeringen verklaren:
¼ De V.S. blijven de grootste economie ter wereld in termen
van B.B.P.: 14.300
Flux d'IDE sortants miljard USD in 2009, tegenover
5.100 miljard voor Japan. Die suprematie wordt bevestigd
Flux d'IDE entrants
in termen van B.B.P., gemeten in koopkrachtpariteit.
¼ Een B.B.P. per hoofd van de bevolking dat tot de hoogste
ter wereld behoort, met 46.500 USD per inwoner.
¼ Een markt van consumptiegoederen waarvan de waarde
geraamd wordt op 10.100 miljard USD in 2009 en op
11.900 miljard in 2014.
¼ Het zakenklimaat is uitstekend in de Verenigde Staten:
Uitgaande DBI
4e plaats van de 139 landen, gerangschikt volgens hun
concurrentievermogen in het Global Competitiveness Report
Inkomende DBI
2010-2011 van het World Economic Forum, 9e plaats van
de 179 volgens de Index of Economic Freedom 2010 van de Heritage Foundation en 5e plaats van de 183 volgens de
Doing Business 2011-indicator van de Wereldbank.
We spreken over directe buitenlandse investeringen als een onder-neming 10 % van het kapitaal van een buitenlandse onderneming
¼ Een bijzonder doeltreffende economische diplomatie, zowel
verwerft om er controle in uit te oefenen en het beheer ervan te
op federaal niveau Invest in America als op het niveau van
beïnvloeden. Die operaties worden meestal in twee grote groe-
de staten. Het succesvol e economische bezoek van Hu
pen onderverdeeld: de zogenaamde " greenfield "-investeringen
Jintao in januari 2011 getuigt van de krachtige internationale
die als bedoeling hebben een heel nieuwe onderneming op te
promotiemachine die de Verenigde Staten kan ontplooien.
richten en de overnames die ernaar streven de controle over een bestaande onderneming over te nemen.
¼ Er werden tal van bilaterale investeringsakkoorden gesloten
tussen de Verenigde Staten en zijn economische partners
De Verenigde Staten zijn historisch gezien voor beide groepen de
46 op 1 juni 2010, maar geen enkel akkoord met België of
grootste bestemming van directe buitenlandse investeringen ter
de Europese Unie.
wereld. Sinds 1990 is het aandeel op wereldvlak van DBI in de Verenigde Staten veel groter dan voor om het even welk ander
¼ Het recente beleid van Barack Obama om de uitvoer tegen
land. In 2009 eigende het land zich ongeveer 15,1 % van de
2015 te verdubbelen en de Amerikaanse ondernemingen
stromen van DBI op wereldvlak toe, tegenover 9,6 % voor China
te bevoordelen bij de toekenning van overheidsopdrachten
en 9,0 % voor het Verenigd Koninkrijk. Ondanks de opkomst van
zou tal van uitvoerbedrijven ertoe moeten aanzetten filialen op Amerikaans grondgebied op te richten.
Economische gegevens
Volgens de jongste gegevens van de statistische diensten van
Oceaan 19,4 % en Latijns-Amerika en de rest van het noordelijk
het Bureau of Economic Analysis 2010 zijn die investeringen
halfrond 18,2 %. Voornamelijk holdings van bedrijven 45,5 %,
hoofdzakelijk afkomstig uit Europa 74,7 % en de zone Azië-
de fabrieksindustrie 18,3 % en de financiële sector 9,9 % inves-
Stil e Oceaan 15,1 %. De investeringen vanuit Latijns-Amerika,
teren in het buitenland.
het Midden-Oosten en Afrika vertegenwoordigen slechts 5,3 %
Tijdens de economische crisis van 2008 en 2009 kregen de
Amerikaanse DBI het zwaar te verduren. Terwijl de uitgaande
Die investeringen gaan hoofdzakelijk in de richting van industriële
DBI in 2008 reeds aan volume moesten inboeten, bleven de
sectoren 41,3 %, voornamelijk de chemische en de voedings-
inkomende investeringen toenemen, waardoor de Amerikaanse
middelenindustrie, de groothandel 20,6 %, voornamelijk de
balans positieve cijfers kon voorleggen. In 2009 daalden de
automobielindustrie en de financiële sector 9,4 %.
inkomende DBI sterk -58,5 %, waardoor de balans weer op het niveau van 2007 terechtkwam. Tegen 2013 zouden de inkomende
De economische voordelen van dat statuut als bestemming
en uitgaande stromen moeten samenval en om te komen tot een
nummer één van DBI zijn legio. Bijna 5,6 miljoen Amerikaanse
bedrag van ongeveer 270 miljard USD.
werknemers wordt tewerkgesteld door buitenlandse ondernemin-gen voornamelijk in de staten Californië, New York en Texas, in banen die gemiddeld een beter loon opleveren dan het nationale " At stake is whether new jobs and industries take root gemiddelde. In 2008 investeerden de buitenlandse bedrijven ook
in this country, or somewhere else. It's whether the
bijna 40 miljard USD in onderzoek en ontwikkeling en 187 miljard
hard work and industry of our people is rewarded.
in fabrieken en uitrustingen.
It's whether we sustain the leadership that has made
America not just a place on a map, but the light to the
De directe buitenlandse investeringen vanuit de Verenigde Staten
gaan voornamelijk naar Europa 49,4 %, de regio Azië-Stil e
Barack Obama, State of the Union, januari 2011
Economische gegevens
2.4. Risicobeoordeling
2.4.2. Risicobeoordeling door Delcredere
Directe investeringen
langlopend krediet
De Nationale Delcrederedienst ONDD is de Belgische openbare
zoals oorlogen, revoluties, natuurrampen, deviezenschaarste,
kredietverzekeraar en verzekert bedrijven en banken tegen politieke
en commHet erciële risico's van internationale handelstransacties die vooral betrekking hebben op uitrustingsgoederen, industriële
Het " commerciële risico " situeert zich in klasse B, d.w.z. een
projecten, aannemingswerken en diensten. Daarnaast werkt
gematigd risico, gelijkwaardig aan de score voor Frankrijk. Het
Delcredere voor deze risico's samen met banken op basis van
gaat om het risico dat de buitenlandse privé-debiteur in gebreke
risk-sharingschema's. In het raam van die activiteit stelt de Del-
blijft, nl. dat hij niet aan zijn verplichtingen kan voldoen of dat hij er
crederedienst een landenrangschikking op volgens het risico dat
zich aan onttrekt zonder wettige reden. Het commerciële risico
ze voor de investeerders inhouden. Voor de Verenigde Staten zijn
wordt niet al een bepaald door de microsituatie van de debiteur
de conclusies bemoedigend op politiek en commercieel vlak.
zelf, maar ook door macro-economische systeemgebonden
factoren die de betalingscapaciteit van het geheel aan debiteuren
De " politieke risico's " waaraan investeerders in de Verenigde
in een land beïnvloeden.
Staten worden blootgesteld, zijn miniem, zowel op korte, mid-del ange als op lange termijn klasse 1 voor al die geval en.
Voor de transacties met kortlopend krediet kan de Delcrederedienst
Met "politieke risico's" bedoelt men al e gebeurtenissen in het
dekking verlenen tegen het politieke en het commerciële risico
buitenland die voor de verzekerde of debiteur overmacht vormen,
in "open account", d.w.z. zonder dat een bankgarantie vereist is.
Economische gegevens
In overeenstemming met de regeling die werd afgesproken binnen
bedrijven, een uitstekend systeem van hoger onderwijs en
de OESO wordt de maximumtermijn voor de terugbetaling van de
een doeltreffende samenwerking tussen universiteiten en
transacties op middellange en lange termijn naar dit land vastgelegd
de privésector. De omvang van de Amerikaanse economie
op 5 jaar. Concessionele financieringen zijn uitgesloten.
de grootste ter wereld in termen van B.B.P. en de flexibi-
liteit van de arbeidsmarkt dragen ertoe bij dat het hier om
Directe investeringen
een zeer competitieve economie gaat. De meest problema-tische factoren om zaken te doen, zijn de toegang tot finan-
Het risico op oorlog omvat zowel het risico op een extern conflict
ciering door 14,4 % van de respondenten van de enquête
als het risico op binnenlands politiek geweld. Het binnenlandse
genoemd, de ondoeltreffende bureaucratie 13,3 % en de
politieke geweld omvat, op zijn beurt, dan weer het extreme
fiscaliteit 13,2 % van de respondenten.
geval van een burgeroorlog, maar ook de risico's op terrorisme,
burgeroproer, sociaaleconomische conflicten en raciale en
¼ Volgens het Global Enabling Trade Report 2010 van het
etnische spanningen. De Verenigde Staten halen hiervoor een
World Economic Forum bekleedt het land een 19e plaats
uitstekende score van 1 op 7.
op 125 landen wat betreft het gemak om er handel te drij-ven, d.i. een achteruitgang van drie plaatsen in vergelijking
Het risico op onteigening en wil ekeurige overheidsmaatregelen
heeft niet enkel betrekking op de risico's op onteigening en het niet-nakomen van de contractuele verbintenissen door de over-
¼ De OESO schat het landenrisico van de Verenigde Staten
heid, maar ook op de risico's die verband houden met de slechte
werking van het gerechtelijk apparaat en de potentiële negatieve gedragswijzigingen ten aanzien van buitenlandse investeerders.
¼ Volgens de Index of Economic Freedom 2010 van de Heri-
Met een score van 1 op 7 behalen de Verenigde Staten het best
tage Foundation bekleedt het land een 9e plaats op 179. De
score voor de fiscale vrijheid en de grootte van de regering vormen de twee meest problematische factoren.
Het transferrisico is het risico dat voortvloeit uit een gebeurtenis
of een beslissing van de buitenlandse overheid die de transfer
¼ De schuld van de Amerikaanse regering krijgt van de
van het bedrag van de door de debiteur betaalde vordering
Moody's Investors Service, Fitch en Standard & Poor's een
verhindert. Met een score van 1 op 7 rangschikt het land zich in
quotering AAA mee maart 2011. Begin 2011 waarschuw-
de categorie van de minieme risico's1.
den de drie kredietbeoordelaars het land en dreigden ze de quotering te verlagen als er niets gedaan werd om de enorme overheidsschuld terug te dringen. Het land geniet
2.4.1. Andere risico-indicatoren
het voordeel van zijn positie als centrum van de gegloba-liseerde economie en de rol van de dol ar als reservemunt,
Tal van instel ingen maken inschattingen van de risico's van
maar nu het zwaartepunt van de wereldeconomie aan
zakendoen in een land. We geven hier slechts een selectie van
het verschuiven is, zal een zekere discipline noodzakelijk
de bekendste.
worden om die quotering AAA te behouden.
¼ Volgens het Global Competitiveness Report 2010-2011 van
¼ Volgens de Doing Business 2011-indicator van de Wereld-
het World Economic Forum bekleden de Verenigde Staten
bank behouden de V.S. hun 5e plaats op 183 landen, na
een 4e plaats op 139 landen, gerangschikt volgens hun
Singapore, Hong Kong, Nieuw-Zeeland en het Verenigd
concurrentievermogen, na Zwitserland, Zweden en Singa-
Koninkrijk. De Verenigde Staten behalen een goede score
pore. Dat resultaat, een achteruitgang van twee plaatsen
voor al e indicatoren, maar de resultaten zijn negatiever
in vergelijking met het vorige rapport, is voornamelijk toe
voor het verkrijgen van bouwvergunningen en de belastin-
te schrijven aan een netwerk van bijzonder innoverende
gen respectievelijk 27e en 62e op 183 landen.
1 Voor meer informatie: www.ondd.be
Sectorale benadering
3. Sectorale benadering
3.1. Levenswetenschappen
De Verenigde Staten worden unaniem beschouwd als de leider
Elke Amerikaanse staat heeft zijn specifieke eigenheid. Vooral in
op wereldvlak in het domein van de levenswetenschappen. Het
Texas, Il inois en Iowa vinden we de meeste werknemers in de
is dankzij de bijzonder dynamische R&D-omgeving, de vlotte
sector van de grondstoffen en chemische landbouwproducten,
toegang tot financiering en de uitstekende opleidingen die aan
terwijl in de staten van het Midden-Westen en het Zuiden vooral
de Amerikaanse universiteiten worden gegeven dat het land de
de grootste concentratie aan onderzoekers in dit domein is terug
eerste plaats in de sector kan opeisen.
te vinden. De werknemers van de farmaceutische sector zijn dan weer massaal terug te vinden in Californië, maar ook in New
De levenswetenschappen bestrijken een brede waaier aan
Jersey en Puerto Rico. Californië, Minnesota en Massachusetts
economische domeinen en zijn daarom moeilijk te omschrijven.
staan aan de top wat medische apparatuur betreft. In Californië,
Het is op basis van de methodologie van de Biotechnology
Massachusetts, Pennsylvania en New Jersey situeren zich de
Industry Organization dat we voorstel en de sector te analyseren.
meeste jobs in de sector van de onderzoeksactiviteiten, testen en
Volgens die organisatie bestaat de sector van de levensweten-
medische laboratoria. De drie bestemmingen van deze zending,
schappen uit vier grote takken: de grondstoffen en chemische
New York, Boston en Washington, worden vaak geciteerd als
landbouwproducten, de farmaceutische producten, de medische
de metropolen die het dichtstbevolkt worden door werknemers
apparatuur en tot slot de activiteiten rond onderzoek, testen en
uit de biotechnologische sector.
Ondanks de economische en financiële crisis van 2008 en de
De aldus gedefinieerde sector evolueert voortdurend en heeft
beperking in de uitgaven voor R&D die er het gevolg van was, kon
tijdens de jaren 2000 een constante groei weten aan te houden.
de industrie haar koers aanhouden en slaagde ze erin positieve
Tussen 2001 en 2008 steeg het aantal werknemers in de sector
inkomsten te genereren. Dit is deels toe te schrijven aan de per-
van de levenswetenschappen in de Verenigde Staten van 1,23 mil-
manente steun die de sector van de verschil ende Amerikaanse
joen tot 1,42 miljoen, d.i. een stijging van 15,8 % 4,5 hoger dat
staten ontvangt. Toch zijn de prestaties van de ondernemingen
het groeicijfer in de Amerikaanse privésector in het algemeen.
vrij middelmatig: het zijn vooral de grote bedrijven die belangrijke
Als we rekening houden met de indirecte jobs die gecreëerd
winsten hebben gemaakt, terwijl tal van kleine ondernemingen
worden door de levenswetenschappen worden 8 miljoen per-
aanzienlijke verliezen hebben geleden. BIO tekende in 2009 dan
sonen tewerkgesteld dankzij de biowetenschappen. Volgens de
ook op dat ongeveer 10 % van de bedrijven fail iet of in veref-
jongste cijfers die door BIO voor 2008 werden verschaft, telt de
fening ging. In die crisiscontext duiken er tal van uitdagingen op
sector 47.593 private en publieke ondernemingen, d.i. een groei
en de toekomst van de sector zal de invloed ondervinden van
van 28 % in vergelijking met 2001.
verschil ende grote trends:
Net zoals in België is de sector van de grondstoffen en chemi-
¼ een groeivertraging in de vraag op de ontwikkelde markten;
sche landbouwproducten de minst belangrijke in termen van tewerkstel ing 8 % van het totaal, terwijl de sector van onderzoek,
¼ een stijgende concurrentie van de opkomende
testen en medische laboratoria de belangrijkste subsector is. De
sector tekent de snelste groei op van de vier segmenten bij de
levenswetenschappen 39 % van het totaal en een vooruitgang
van 46,1 % tussen 2001 en 2008.
Sectorale benadering
¼ een hervorming van het Amerikaanse systeem voor
¼ een grote druk als gevolg van de kosten voor de vergrijzing
van de bevolking en de hervormingen van het systeem voor ziekteverzekering;
¼ het aflopen van tal van brevetten en een daling van het
aantal nieuwe producten dat wordt ontwikkeld;
¼ stijgende kosten voor onderzoek en ontwikkeling.
¼ de komst van een groot aantal generische geneesmiddelen;
Een aantal van die grote trends zul en voelbaar zijn in al e biotech-nologische sectoren, terwijl andere slechts merkbaar zul en zijn
¼ de ontwikkeling van de gepersonaliseerde geneeskunde;
in sommige van de vermelde subsectoren. Hierna zul en we de
verschil ende domeinen van de levenswetenschappen meer in
¼ het uitdiepen van de onderlinge banden tussen bedrijven
detail bestuderen. Vervolgens bekijken we de recente hervorming
metaclusters en het nieuwe paradigma van de " Open
van de gezondheidszorg in de Verenigde Staten van dichterbij.
Innovation ", meer gebaseerd op samenwerking en uitwisseling tussen bedrijven;
Sectorale benadering
3.1.1. Farmaceutische producten
met 2007. De farmaceutische industrie werd zwaarder getroffen
dan het gemiddelde in de Amerikaanse privésector, waar slechts
0,7 % van de banen verloren ging. De meeste mensen in de
: roei van de Amerikaanse farmaceutische
farmaceutische sector zijn tewerkgesteld in grote bedrijven voor
de productie van geneesmiddelen, maar tal van andere bedrij-ven dragen steeds meer bij tot de tewerkstel ing in deze sector.
Voorbeelden daarvan zijn de bedrijven die actief zijn op het vlak
van in-vitrodiagnose, waarvan de tewerkstel ing in 2008 met 8 %
steeg en sinds 2001 met 45 % is toegenomen. De ondernemingen
die biologische producten produceerden, wierven in 2008 3 %
meer mensen aan. In deze sector is er in de aanwervingen een
verschil van 9 % tussen 2001 en 2008.
In 2009 ging de markt van de farmaceutische industrie er met 5,1 %
op vooruit om uit te komen op een bedrag van 300,1 miljard USD
en dat ondanks de negatieve economische context. Volgens de
analyse van IMS Health is het vooral dankzij het dynamisme van de verkoop van antidepressiva en nieuwe kankertherapieën dat
De Amerikaanse farmaceutische sector is met voorsprong de
de vooruitgang van de verkoop zo uitgesproken was. De verkoop
grootste ter wereld, zowel in termen van gegenereerde inkomsten
op voorschrift van die producten ging er inderdaad op vooruit met
meer dan 300 miljard USD in 2009, farmaceutische uitgaven
respectievelijk 3 % voor een bedrag van 9,9 miljard USD voor de
per inwoner of % van het B.B.P. dat vertegenwoordigd wordt
antidepressiva en 9 % voor wat monoklonale anticancerogene
door de gezondheidsuitgaven 2,23 % van het B.B.P., een stuk
antilichamen aangaat.
meer dan het gemiddelde op wereldvlak. De Verenigde Staten
zijn de grootste invoerder van farmaceutische producten, met
In 2009 waren er ook meer voorschriften, met een bedrag van
14,1 % van de invoer op wereldvlak in 2008 en de 4e grootste
3,9 miljard, d.w.z. een stijging van 2,1 % in vergelijking met 2008.
uitvoerder van die producten.
Dit is een bevestiging van de heropleving van de sector, gelet
op het groeipercentage van 1 % voor 2008. IMS Health is van
De economische inkrimping van 2008 en de daling van de
mening dat de Amerikaanse farmaceutische markt de komende
koopkracht die er het gevolg van was, hebben een aanzienlijke
vijf jaar jaarlijks zou moeten groeien met 3 tot 6 % om in 2014 uit
impact gehad op de vraag naar geneesmiddelen. Die dalende
te komen op een bedrag van 360 tot 390 miljard USD.
trend was al in 2007 ingezet en was een weerspiegeling van de dalende exclusiviteit van tal van geneesmiddelen en van de
Zoals hogerop reeds vermeld, is er een grote regionale spreiding
beperkte ingang die nieuwe farmaceutische producten vonden.
en is de situatie in de staten zeer verschil end. De meeste jobs in
Het programma Medicare programma voor gezondheidszorg
de sector van de farmaceutische producten zijn te vinden in Cali-
voor 65-plussers raakte toen op kruissnelheid en zijn aandeel in
fornië, New Jersey, Puerto Rico, Pennsylvania, New York, Indiana,
de groeicijfers nam af, terwijl de schandalen rond de veiligheid van
North Carolina, Il inois en, in mindere mate, in Massachusetts. New
bepaalde producten de vraag aanzienlijk hadden doen dalen.
York, Boston en Washington behoren tot de meest dynamische
metropolen van het land. De staat New York is de 3e grootste
Van de vier voornoemde sectoren van de levenswetenschappen
ontvanger van financiering vanuit het NIH, het Center for Disease
is die van de geneesmiddelen de enige die tussen 2007 en 2008
Control and Prevention, de National Science Foundation en het
een verlies aan banen heeft opgetekend. De ongeveer 2.771
Agency for Healthcare Research and Quality. In 2009 ontving de
ondernemingen die actief waren in die sector stelden in 2008
staat 3,3 miljoen USD. Dit plaatst New York na Massachusetts
311.882 mensen tewerk, d.i. een daling van 2,3 % in vergelijking
3,6 miljoen, maar voor het district Columbia Washington D.C.
Sectorale benadering
dat een gefinancierd totaalbedrag van 751.319 USD vertegen-
Onze uitvoer veerde echter snel weer op en in 2009 lag hij weer
woordigt. Het resultaat van Washington D.C. is echter uitzonderlijk
hoger dan het niveau van voor de crisis. De cijfers voor 2010
als we rekening houden met de geringe bevolking van die staat.
ondersteunen de thesis van een groeiende export, want de
Er is bovendien een ander schaalvoordeel: de nabijheid van de
recentste cijfers wijzen op een bedrag van 6,2 miljard EUR voor
instanties voor de regulering en federale instel ingen als de Food
het lopende jaar.
and Drug Administration of de Medicare- en Medicaid-centra.
De Wall Street Journal voorspelt, binnen die context van steeds
: elgische uitvoer van farmaceutische producten
meer regulering, de hervorming van de gezondheidszorg en het
naar de Verenigde Staten (in miljard EUR, huidige prijzen)
aflopen van tal van brevetten, een toename van de fusies en overnames in de farmaceutische sector. De grootste Amerikaanse
bedrijven, zoals Pfizer en Merck & Co, moeten echter eerst de
bedrijven integreren die ze in 2009 overnamen.
De Verenigde Staten zijn een partner met een sleutelfunctie in de
handel van Belgische farmaceutische producten. In 2009 was het
land de 2e grootste aankoper van onze farmaceutische productie
na Duitsland, onze export vertegenwoordigde er een bedrag
van 5,9 miljard EUR. Zoals de onderstaande grafiek aantoont,
heeft onze export zwaar te lijden gehad onder de afname van de
transacties tijdens de crisis. In 2008 was er immers een daling
Bron: Nationale Bank van België
van 21 %, om uit te komen op een bedrag van 4,2 miljard EUR.
Sectorale benadering
3.1.2. Biotechnologie
De Amerikaanse biotechnologie in cijfers
De biotechnologie is van strategisch belang voor de Amerikaanse
economie. Het land vertegenwoordigt momenteel meer dan 60 % van de omzet op wereldvlak in dit domein. De exploitatie van
Variatie
celprocessen wordt er dan ook gezien als de oplossing voor de
grote problemen van onze eeuw. Dankzij de rode biotechnologie m.b.t. de gezondheid van de mens kunnen therapieën worden
ontwikkeld voor tal van ziektes en wordt de weg vrijgemaakt
Verkoop van producten
voor de gepersonaliseerde geneeskunde via de cartografie van het menselijke genoom. De groene biotechnologie heeft
dan weer als voornaamste doelstel ing de productiviteit in de
Uitgaven voor R&D
landbouw te verhogen om de honger in de wereld te bestrijden
en dankzij biobrandstoffen een duurzaam alternatief voor fos-
Nettowinst (verlies)
siele brandstoffen aan te bieden. Tot slot is er nog de witte, of
industriële, biotechnologie die bepaalde chemische componenten
door levende organismen vervangt en zo de kosten en het afval
Aantal werknemers
beperkt afkomstig van de industriële productie.
Tussen 2007 et 2008 kende de biotechnologische sector een
snel e groei +14 %. 1.754 bedrijven waren toen actief in de
sector. Samen genereerden ze meer dan 66 miljoen USD aan
inkomsten. De meeste bedrijven uit de sector bevinden zich in
Californië voornamelijk in San Francisco, San Jose, San Diego
en in mindere mate in Los Angeles of in de technologische cor-
ridor die, via New York en Washington D.C., van Boston tot North
Kapitalen opgehaald
Carolina loopt. Het is naar die streek dat de Prinselijke zending
door privébedrijven
van juni de deelnemende bedrijven brengt om zo hun intrede of
bestendiging op de Amerikaanse markt te verwezenlijken.
Als gevolg van de economische crisis zijn de resultaten voor 2009
minder goed. Het aantal bedrijven daalde met 4 %, deels door fusies en overnames, maar ook door tal van fail issementen. De
Overheidsbedrijven en
voornaamste verklaring schuilt in de dalende financiering van
het onderzoek, terwijl de bedrijven voorzichtiger werden. Het beschikbare risicokapitaal daalde immers van 12.275 miljard USD
Bron: Ernst and Young:
in 2008 tot 7.770 miljard in 2009, d.w.z. een daling met bijna 36 %.
Beyond Border - Global biotechnology report 2010.
Ondanks die daling is de sector in 2009 de grootste ontvanger van investeringen gebleven.
Sectorale benadering
Het is echter vooral de rendabiliteit van de Amerikaanse onder-
¼ De organisatie van de sector rond geografische clusters
nemingen die verbaast. De nettowinst van de bedrijven in de
betekent dat de Amerikaanse staten bepalende actoren zijn
sector is tussen 2008 en 2009 met 782 % gestegen. Dit is des
in de productie en het onderzoek op het vlak van biotech-
te verbazingwekkender omdat door de fusie tussen Genentech
nologie. Ondanks de dalende budgetten van tal van staten
en Roche en de overname van Sepracor twee grote bedrijven
zoals die werd onderstreept door de National Association
3,9 miljard USD winst uit de markt werden gehaald. Naast de
of State Budget Officers blijven ze toch de biotechnolo-
afname van het aantal inefficiënte bedrijven als gevolg van de
gische sector ondersteunen 39 staten maken gebruik
crisis is het vooral dankzij de veranderde boekhoudkundige
van belastingkredieten voor R&D. Die steunprogramma's
regels en eenmalige acties zoals de verkoop van activa dat de
nemen de vorm aan van financiële steun in de eerste fases
cijfers voor deze sector zo bemoedigend zijn.
van de ontwikkeling van bedrijven. Massachusetts heeft
bijvoorbeeld het " Life Science Initiative "-plan dat bestaat
Tegen deze achtergrond van minder beschikbaar risicokapitaal
uit 25 miljoen USD aan belastingkredieten, 15 miljoen USD
en stijgende R&D-kosten hebben de regeringen van de staten
die wordt beheerd door een beleggingsfonds en tot slot
en de federale regering een aantal steunmaatregelen voor de
15 miljoen die wordt belegd in een infrastructuurfonds voor
sector in het leven geroepen.
¼ De opheffing in maart 2009 van de uitsluiting van
het onderzoek naar stamcel en uit de federale
financieringsprogramma's door Barack Obama zal een
invloed hebben op de sector. Hoewel het vandaag nog
De BIO-beurs is het grootste evenement ter wereld in de bio-
te vroeg is om zich uit te spreken over de gevolgen van
technologische sector en de editie 2011 van de beurs valt samen
die evolutie kunnen we ervan op aan dat de publieke
met de Prinselijke zending van juni. Bijna 15.000 actoren uit de
onderzoeksagentschappen en de academische
industrie, afkomstig uit 65 landen, namen aan de editie 2010 in
onderzoekscentra over meer financiering zouden moeten
Chicago deel. F.I.T., Brussel Export en A.W.E.X sloegen toen de
kunnen beschikken en de komende jaren meer resultaten
handen in elkaar om een gemeenschappelijke Belgische stand
zul en kunnen voorleggen.
van 200 m² te reserveren. Dat initiatief zal ook dit jaar worden
herhaald met een gemeenschappelijke stand van 185 m².
¼ De verbetering van de controle op en goedkeuring van de
commercialisering als gevolg van de schandalen met Vioxx,
De BIO Convention is ook een cyclus van conferenties die worden
selectieve serotonine-heropnameremmers en Tysabri.
verzorgd door sleutelactoren uit de sector, uit de academische, politieke of bedrijfswereld. Het salon biedt het grootste business
¼ De toename van de middelen van het National Institute of
forum voor biotechnologie ter wereld aan, net als opleidingen
Health werd vertaald in een stijging in de federale financie-
door gerenommeerde experts.
ring van de biotechnologie. De middelen van het NIH stijgen sinds 2003 constant, na een aanvankelijke snel e stijging
Met het Prinselijke bezoek zal de beurs voor onze bedrijven een
tussen 1998 en 2003 als gevolg van een beslissing van
nog grotere draagwijdte krijgen. De deelname van Prins Filip
het Amerikaanse Congres om ze te verdubbelen. In 2009
en Prinses Mathilde aan de openingsceremonies van de beurs
bedroeg de dotatie aan het NIH 25,8 miljoen USD.
zal immers zorgen voor de nodige media-aandacht voor de
¼ Tal van andere federale instanties financieren de biotech-
nologie: het Departement van landbouw, het Departement van defensie, de administratie van veteranen, de National Science Foundation, de NASA en nog verscheidene andere federale agentschappen.
Sectorale benadering
3.1.3. Medische apparatuur
" With a strong and predictable patent system, science-
based regulatory systems, and appropriate tax policy
De Amerikaanse markt van medische apparatuur, waarvan de
and incentives, America's biotechnology sector can
waarde door Epsicom geraamd wordt op 94,9 miljard USD in 2010,
help drive substantial job growth in the United States
is de grootste ter wereld. In termen van uitgaven per inwoner
and advance our nation's competitiveness over the
staat het land op een derde plaats met 306 USD per inwoner
long term, while providing cutting-edge technologies
en in de Verenigde Staten bevinden zich de grootste namen uit
to address pressing concerns in health care, energy
de sector zoals Baxter, Johnson & Johnson, General Electric,
independence and agricultural sustainability."
Medtronic en Covidien. Voor een exportbedrijf is het gewoon
onmogelijk om geen rekening te houden met de Amerikaanse
Jim Greenwood, Directeur-generaal van de Biotechnology
markt van medische apparatuur die in 2009 op wereldvlak een
Industry Association, februari 2011.
marktaandeel van 41 % had.
Van de 1.023, door Ernst and Young getelde, private en publieke ondernemingen die medische apparatuur vervaardigen, was 51 % gelegen is Californië, Massachusetts of Minnesota en meer dan een kwart van die ondernemingen produceerden apparatuur die gebruikt wordt voor de behandeling van cardiovasculaire aandoeningen.
: ivate, publieke en door risicokapitaal onders0teund Amerikaanse bedrijven, per segment, 2009
Onderzoeksapparatuur 96
Diagnose anders dan
via beeldvorming
Plastische chirurgie
NeurologieHematologie / nieren
Abdominale geneeskunde
TandheelkundeKeel-, neus-, oorziektenUrologie / bekkenaandoeningen
Bron: Ernst and Young: Pulse of the Industry - Medical Technology Report 2010.
Sectorale benadering
Tijdens de economische crisis kromp de sector van medische
Begin 2010 werd opnieuw met de groei aangeknoopt. De inkom-
uitrustingen met 0,1 %. Daarvoor zijn een aantal verklaringen: de
sten van de ondernemingen uit de sector stegen met 62 % tussen
combinatie van de daling van het aantal opnames, de toename
de eerste zes maanden van 2009 en de eerste zes maanden
van het aantal verzorgingsprestaties zonder compensatie, de
van 2010, terwijl de winsten stegen met 7 %. Dit geeft een beeld
daling van het aantal niet-geplande interventies, de strengere
van de inspanningen die de bedrijven geleverd hebben om hun
terugbetalingsvoorwaarden door Medicare en Medicaid en een
kosten te beperken terwijl ze problemen ondervonden om hun
gebrek aan investeringen.
verkoop te doen stijgen. Ondanks de economische context gingen ook de R&D er in de eerste helft van 2010 op vooruit om uit te
komen op een bedrag van 9,1 miljard USD d.w.z. een stijging
van 2,2 %. Financiering wordt opnieuw meer beschikbaar en de
Gegevens van de
ziekenhuizen en consumenten, die hun uitgaven hadden uitgesteld,
2008-2009
worden minder terughoudend. Toch blijven de uitdagingen groot
voor de ziekenhuizen, de voornaamste klanten van de sector van medische uitrustingen.
Uitgaven voor R&D
In het kader van de hervorming van de gezondheidszorg, waarover we het verderop zul en hebben, voerde het Amerikaanse Congres
Nettowinst (verlies)
een nieuwe accijns op de verkoop van medische uitrustingen
van de nationale ondernemingen in. Die heffing van 2,3 %, die pas in januari 2013 van kracht zou worden, zou de sector door
Aantal werknemers
elkaar moeten schudden. Volgens Ernst and Young kan worden
verwacht dat deze heffing de verhoudingen wijzigt tussen de pro-ducenten en hun leveranciers omdat het, door de structuur van
de markt, niet vanzelfsprekend is dat die heffing vol edig vertaald zal worden in een stijging van de prijzen voor de consumenten.
De heffing zal ook voor de import gelden, wat betekent dat onze
Ondersteund met risicokapitaal
ondernemingen geen voordeel zul en genieten ten aanzien van de binnenlandse producenten. De uitvoer vanuit de Verenigde
Bron: Ernst and Young: Pulse of the Industry -
Staten zal echter vrijgesteld worden van de heffing.
Medical Technology Report 2010.
De staten met de grootste tewerkstel ing in de sector zijn Californië, Minnesota, Florida, Massachusetts en New York. De regio New
Hoewel de daling miniem is, gaat het toch om een aanzienlijke
Engeland2 huisvest ongeveer 300 ziekenhuizen en bijna 800
groeivertraging ten aanzien van het groeipercentage van 11,2 %
bedrijven die medische apparatuur produceren. Massachusetts
dat in 2008 werd opgetekend. De inkomsten van de uitrustings-
is de tweede belangrijkste staat in termen van concentratie aan
industrie daalden van 200 miljard USD in 2008 tot 196,7 miljard
producenten van medisch materiaal. De regio rond de oostkust3
in 2009. De werkgelegenheid volgde dezelfde trend met een
is gespecialiseerd in medische uitrustingen. Die streek van de
gemiddelde jaarlijkse groei van 1,5 % van de werkgelegenheid
Verenigde Staten dankt zijn belang aan een bijzonder goed
in de sector tussen 2004 en 2008. Tijdens het eerste jaar van
ontwikkelde onderzoeksinfrastructuur en de aanwezigheid van
de economische crisis bleef de werkgelegenheid in de sector
grote uitrustingsbedrijven en grote farmaceutische groepen
van de medische uitrustingen stijgen en was er een vooruitgang
o.a. Wyeth, Merck & Co. en Johnson & Johnson. New York en
2 Omvat de staten Maine, New Hampshire, Vermont, Massachusetts, Rhode
Island en Connecticut.
3 New York, New Jersey, Pennsylvania en Connecticut.
Sectorale benadering
Boston, twee steden die de delegatie van Belgische bedrijven
De tekst van de hervorming, de Patient Protection and Affor-
zal aandoen, liggen respectievelijk in de derde en vierde grootste
dable Care Act, vermeldt de voornaamste doelstel ingen voor
grootstedelijke zone met de hoogste graad van werkgelegenheid
in de sector van de medische uitrustingen.
¼ de verplichting voor elke Amerikaan om op straffe van een
De suprematie van de Amerikaanse ondernemingen in dit domein
sanctie te beschikken over een ziekteverzekering tegelijk
zeven van de tien grootste fabrikanten van medische appara-
wordt voorzien in een mechanisme ter ondersteuning van
tuur zijn Amerikaans wordt ook weerspiegeld in de extreme
arme gezinnen;
concurrentie die er in de sector heerst. Belgische bedrijven die
kwaliteitsvol e producten aanbieden, zul en echter een plaats
¼ het verbod voor de verzekeringsmaatschappijen om bij
kunnen veroveren op deze markt die wordt gekenmerkt door
ziekte hun klanten niet te dekken;
een transparante regelgeving.
¼ jongeren kunnen tot 26 jaar door de ziekteverzekering van
De hervorming van het systeem voor
hun ouders worden gedekt;
¼ steun om niet-verzekerde personen die momenteel ziek zijn
Vanuit de vaststel ing dat de gezondheidszorg een haast bodem-
loze put vormt in de Amerikaanse begroting en dat tal oze gezinnen
zich in een financieel zeer onzekere situatie bevinden en bij de
¼ herverzekeringsprogramma's om de ondernemingen
eerste ziekte bankroet dreigen te gaan, maakte president Obama
de kans te geven de ziekteverzekering voor
van de hervorming van het systeem voor ziekteverzekering zijn
geprepensioneerden te behouden.
stokpaardje tijdens de verkiezingscampagne van 2008. Sindsdien volgde de hervormingswet haar weg, ondanks het verzet van vele Amerikanen, en werd ze in maart 2010 uiteindelijk door het
Amerikaanse Congres goedgekeurd.
Sectorale benadering
Voor de biotechnologische bedrijven is de hervorming goed
nieuws. De tekst van 23 maart 2010 voorziet immers in financiële
" If all we're doing is adding more people to a broken
stimuli voor de kleine ondernemingen uit de sector. Het " Cures
system then costs will continue to skyrocket, and
Acceleration Network ", dat de weg tussen een ontdekking van een
eventually somebody is going to be bankrupt, whether
therapie en het eigenlijke productieproces wil vergemakkelijken,
it's the federal government, state governments,
beschikt over een budget van 500 miljoen USD. De " Therapeutic
businesses or individual families. "
Discovery Project Tax Credit " biedt kleine en middelgrote biotech-
President Obama, tijdens een top over de gezondheidszorg,
nologische bedrijven met minder dan 250 werknemers dan weer
de kans van een belastingkrediet te genieten ter waarde van 50 % van hun R&D-projecten die in 2009 en 2010 werden uitgevoerd en door de Amerikaanse autoriteiten werden goedgekeurd. In 2010 werd bijna een miljard USD toegekend. De nieuwe wetgeving
Kansen voor de Belgische ondernemingen:
verlengt tot slot de beschermingsduur tegen biosimilars biotech-nologische equivalenten van generische geneesmiddelen zodat
De Amerikaanse markt wordt sterk gereguleerd door de Food
innoverende bedrijven langere tijd aantrekkelijk en winstgevend
and Drug Administration die de delegatie tijdens de zending zal
kunnen blijven. De bedrijven die biosimilars produceren, zul en
ontmoeten naar aanleiding van een seminarie en is zéér com-
echter hinder ondervinden van deze nieuwe wet.
petitief. Bijna 85 % van de verbruikte farmaceutische producten worden dan ook ter plaatse geproduceerd. Belgische onderne-
Ook de producenten van apparatuur zul en de wijzigingen in de
mingen die competitieve goederen en diensten aanbieden en die
wetgeving voelen. Door de makkelijkere toegang tot verzorging
goed zijn geïnformeerd over de geldende wetgeving kunnen er
voor de armsten zul en de marges van de ziekenhuizen door de
echter gerust op zijn dat ze tal van zakenkansen genieten in de
hervorming worden beperkt. De ziekenhuizen, die geconfronteerd
volgende domeinen:
worden met een toestroom van patiënten en steeds strengere normen, zul en dat verlies wel icht afwentelen op de leveranciers
medische beeldvorming, uitrustingen voor onderzoek en diag-
van apparatuur. Dit zal des te problematischer zijn, omdat die
nosestelling buiten beeldvorming, al erlei types van medische
laatsten een heffing van 2,3 % moeten betalen en de ziekenhui-
uitrustingen en in het bijzonder diegene die betrekking hebben
zen tijdens de periode van onzekerheid die gepaard gaat met
op cardiovasculaire aandoeningen, oncologie en materiaal voor
de hervorming hun aankopen van uitrustingen zul en uitstel en.
orthopedie en oftalmologie, diagnoseoplossingen, thuiszorg,
De stijging van de kwaliteit van de zorgverstrekking als gevolg
toepassingen van informatie- en communicatietechnologieën in
van de hervorming van sommige ziekenhuizen zal wel vereisen
de sector van de gezondheidszorg, bio-informatica, vaccinologie,
dat ze zich moderniseren, wat de beste fabrikanten de kans zou
gepersonaliseerde geneeskunde, geneesmiddelen, meer bepaald
moeten geven om interessante contracten af te sluiten.
antidepressiva of nieuwe therapieën tegen kanker, partnerschap-pen voor biotechnologisch onderzoek, kwalitatief hoogstaande
De farmaceutisch bedrijven zul en zich moeten aanpassen aan
universitaire centra, groene, rode en witte biotechnologie, …
de uitbreiding van hun klantenbasis en zul en al e zeilen moeten
bijzetten om aan de stijgende vraag te voldoen. De rol van bui-tenlandse ondernemingen kan in dat verband bepalend zijn. De producenten en invoerders van farmaceutische producten zul en
ook worden onderworpen aan een jaarlijkse heffing waarvan het
bedrag zal afhangen van de verkoopcijfers van de onderneming. De farmaceutische sector zal, net als de biotechnologische sector, kunnen genieten van het " Cures Acceleration Network " en de
" Therapeutic Discovery Project Tax Credit ".
Sectorale benadering
De Verenigde Staten zijn de grootste producent en consument
¼ de V.S. zijn, in volume, de tweede grootste ontvanger van
van milieuproducten en -technologieën cleantech. De cijfers voor
investeringen, na India het is de eerste maal sinds het
het derde kwartaal van 2010 zijn in die zin veelzeggend:
derde kwartaal van 2008 dat het land de tweede plaats
¼ de V.S. zijn de grootste investeerder in cleantech ter wereld,
met 3,7 miljard USD aan investeringen, d.i. 90 % van het
¼ de V.S. zijn de derde grootste markt ter wereld wat
totaal op wereldschaal;
fotovoltaïsche zonne-energie betreft na Duitsland en Italië;
¼ volgens het rapport Global Cleantech 100 of 2010 van de
¼ in het land bevinden zich meer dan 119.000
Cleantech Group zijn 54 van de 100 meest innoverende
ondernemingen die samen ongeveer 1,7 miljoen
bedrijven in het domein van de groene technologie
werknemers tewerkstel en;
¼ bijna 300 miljard USD werd in 2008 gegenereerd door
¼ in de V.S. werden in dit domein het meeste aantal
de cleantech-industrie, waarvan 43,8 afkomstig is uit
transacties geregistreerd, waarbij 45 bedrijven
risicokapitaal en private equity konden genieten;
Figuur 20 : Investeringen in groene technologieën, 3de kwartaal 2010 (miljoen USD)
Opslag energie 12
Biomassa en afval 3,5
Cleantech-diensten 0
Financiële en juridische
Zonne-energie 157
Digitale energie 169
Biobrandstoffen 176,8
Bron: Bloomberg New Energy Finance, 2010
Sectorale benadering
Het domein van de groene technologie is een veelomvattend
tijdens de Bush-periode waren genomen, met inbegrip van de
domein. Het heeft betrekking op zonne-energie, geothermische,
beslissingen omtrent olieboringen of de opslag van nucleair afval.
mariene en windenergie, biobrandstoffen, biomassa en afvalbe-
De ambities van de president op het vlak van energie-efficiëntie
heer, de controle op vervuiling, sanering, recyclage, transport,
zijn dan ook navenant: hij wil van de Verenigde Staten " de meest
duurzaam bouwen, technologieën om de energie-efficiëntie te
energie-efficiënte economie ter wereld maken " en wil de vraag
verhogen, het opvangen en opslaan van CO2 of milieufinancie-
naar energie tegen 2020 met 15 % doen dalen. De Verenigde
ring. De inkomsten van de Amerikaanse groene industrie worden
Staten blijven de kampioen van de technologische benadering
hoofdzakelijk gegenereerd door de dienstensector 47 %. Daarna
van de strijd tegen de klimaatwijziging, waarbij een aanzienlijk
volgen de sectoren van de grondstoffen 32 % en tot slot die
deel van het budget naar onderzoek en ontwikkeling op het vlak
van de uitrustingen 21 %. Het volume aan opgehaald kapitaal
van schone technologieën gaat.
wijst op het respectievelijke belang van elk van de cleantech-segmenten binnen het totale plaatje van de sector.
Het is de sector nooit zo voor de wind gegaan als nu. Tijdens
de crisis van 2008 en 2009 zorgden de kredietbeperkingen, de
Het aantreden van Barack Obama als president van Amerika
dalende koopkracht van de gezinnen en de groeivertraging in de
betekende een kantelmoment in het energie- en milieubeleid
vastgoedsector er samen voor dat de vraag naar milieuproducten
in de Verenigde Staten. Van zodra hij in functie trad, stelde de
daalde. Door de snel e reactie van de federale regering en de
huidige president een herziening voor van al e maatregelen die
staten kromp de sector echter niet.
Sectorale benadering
: ereldmarkt van milieutechnologieën,
De belangrijkste andere maatregelen die de Amerikaanse auto-
¼ het US Environment Protection Agency EPA zette
verschil ende projecten op voor de ontwikkeling van schone
technologieën, gecentraliseerd rond de " Environmental
Technology Opportunities Portal ";
¼ de lancering in maart 2011 van het programma i6 Green
Chal enge, dat voor 12 miljoen USD steun geeft aan
innoverende projecten op het vlak van groene technologie;
Nieuwe landen Industriële landen VS
Bron: Environmental Business International
¼ projecten voor het saneren van nucleaire en militaire sites;
Het is vooral de " American Recovery and Reinvestment Act ",
¼ het " Brownfield "-project van US EPA dat financiële
die president Obama op 17 februari 2009 ondertekende, die de
bijstand moeten verlenen in het raam van de sanering van
industrie tijdens de crisis zal hebben gesteund. Dit algemene
industriële sites.
herstelplan voor een bedrag van 787 miljard USD omvat maatre-
gelen voor belastingverlagingen, stimuli voor aanwervingen, voor
¼ het intrafederaal budget kent 13,8 miljard dol ar toe aan
de ondersteuning van het onderwijs en het gezondheidssysteem
milieu-initiatieven: 30 % voor waterzuivering, 25 % voor
en voor infrastructuurprojecten, ook in de energiesector. De
bodembescherming, 19 % voor het behoud van de
Obama-administratie schoof het domein van de groene energie
biodiversiteit en de resterende 17 % voor de sector van het
duidelijk als prioriteit naar voren en de sector profiteerde van een
groot deel van de overheidsgelden die werden toegekend. De steenkoolindustrie van de nieuwe generatie ontving bijvoorbeeld
¼ de derde versie van het programma " Leadership in
3,4 miljard USD, terwijl de energiesector 11 miljard kreeg om het
Energy and Environmental Design " werd in april 2009
elektriciteitsnetwerk te moderniseren en aan te passen aan de
voorgesteld. Dat certificatieprogramma van de hand van
nieuwste technologieën. Met het aflopen van de steunmaatregelen
de " U.S. Green Building Council " heeft als bedoeling
in januari 2010 zijn de analisten voorzichtig ten aanzien van de
milieuvriendelijke bouwwerken te homologeren. Aangezien
evolutie van de sector op korte termijn.
de sector voor duurzaam bouwen aanzienlijke steun had ontvangen via het herstelplan van de Obama-administratie,
heeft de administratie de controle op de kwaliteit van de
De toekomstige groei van de sector lijkt verzekerd. De constante stijging van de olieprijzen sinds januari 2009 betekent dat inves-teringen in schone technologieën steeds rendabeler worden.
Sectorale benadering
: ijs van een vat olie, FOB en gewogen met de invoervolumes, USD
Bron: U.S. Energy information Administration
Aangezien de Verenigde Staten ernaar streven hun afhankelijk-
De verandering van meerderheid in het Congres zou een voor-
heid van de olieproducerende landen4 te verkleinen en de ener-
teken kunnen zijn van een keerpunt in het energie- en milieube-
gieveiligheid een van de prioriteiten van de regering is, kunnen
leid in de Verenigde Staten. Na de "midterm"-verkiezingen van
de komende jaren aanhoudende groeicijfers worden verwacht.
november 2010 pikten de Republikeinen immers 63 zetels van
Volgens de U.S. Green Building Council schommelt het poten-
de Democraten in, waardoor ze een meerderheid verwierven in
tiële jaarlijkse groeipercentage in de sector van het duurzaam
het Huis van Afgevaardigden. Die nieuwe politieke configuratie,
bouwen rond de 20 tot 30 % op lange termijn. De Amerikanen
die sinds 6 januari 2011 van kracht is, zal leiden tot een stoelen-
zijn zich ook meer bewust van het belang van een lagere impact
dans waaronder de cleantech-verantwoordelijken in het Congres
van de menselijke activiteit op het klimaat. Er komen dan ook
zul en lijden. Hoewel het beleid op korte termijn ongewijzigd zou
steeds meer initiatieven op het niveau van de staten, steden en
moeten blijven, valt nog af te wachten of dat beleid op lange
termijn niet zal worden bijgestuurd. We weten bijvoorbeeld dat de Republikeinen sterk gekant zijn tegen een systeem van pol utievergunningen.
4 De autoriteiten streven ernaar de invoer van aardolie uit het Midden-Oosten met 75 % te doen dalen door die te vervangen door de productie van her-nieuwbare energie. Tussen 2001 en 2006 werd daarvoor 10 miljoen USD toegekend aan die doelstel ing.
Sectorale benadering
Kansen voor de Belgische ondernemingen:
" To finally spark the creation of a clean energy
economy, we will double the production of alternative
Toezicht op bodem-, zee- en luchtvervuiling, afvalbeheer, water-
energy in the next three years. We will modernize more
zuivering, beheer en sanering van gevoelige sites, recyclage-
than 75 % of federal buildings and improve the energy
oplossingen, nieuwe generatie hernieuwbare energiebronnen,
efficiency of two million American homes, saving
biobrandstoffen, milieudienstverlening, oplossingen voor energie-
consumers and taxpayers billions on our energy bills.
efficiëntie, schoon transport, consultancy rond schone energie,
In the process, we will put Americans to work in new
duurzaam bouwen, technologieën voor het opvangen en opslaan
jobs that pay well and can't be outsourced – jobs
van koolstofdioxide, …
building solar panels and wind turbines; constructing fuel-efficient cars and buildings; and developing the new energy technologies that will lead to even more jobs, more savings, and a cleaner, safer planet in the bargain. "
President Obama, toespraak over het anticrisisplan van de
regering, januari 2009
Sectorale benadering
3.3. Informatie- en
3.3.1. Telecommunicatie
De Amerikaanse markt van de informatie- en communicatie-
De Amerikaanse telecommunicatiesector evolueert continu.
technologieën ICT is de grootste ter wereld. Deze sector, die
Begin 2011 waren de schijnwerpers in de gespecialiseerde pers
de jongste twee decennia bepalend is geweest voor de Ameri-
vooral gericht op de gegevensoverdracht bij mobiele toestel en.
kaanse groei, wordt vertegenwoordigd door bekende namen als
De grootste Amerikaanse operatoren voor mobiele telefonie,
Apple, Microsoft, Google, IBM, HP of Facebook en Twitter. De
zoals AT&T, Verizon Wireless en T-Mobile USA, hebben immers
meeste van die bedrijven liggen in Silicon Val ey, Californië. De
hun plannen aangekondigd voor de overstap van het 3G- naar
aanwezigheid van onderzoekscentra die tot de beste ter wereld
het 4G-netwerk. Ook de WiMAX-technologie heeft de wind in de
behoren5, internationaal gerenommeerde universiteiten en vlot
zeilen, ondanks het opduiken van concurrerende technologieën,
beschikbaar risicokapitaal hebben de Verenigde Staten de kans
en tekende tussen begin 2009 en begin 2010 een groei van het
gegeven zich als leider te positioneren in het ICT-domein, zelfs
klantenbestand op van 94 %.
al wordt hun positie momenteel aangevallen door sommige opkomende economieën.
De sector werd net als de rest van de Amerikaanse economie
getroffen door de crisis en ondanks de hernemende groei
Aangezien de ICT-sector zéér divers van aard is, stel en we voor
in 2010 is de telecommunicatiesector nog niet tot op het niveau
een onderscheid te maken tussen de communicatietechnologieën
van voor de crisis teruggekeerd. Na een jaarlijkse gemiddelde
en de informatica.
groei van 8,1 % tussen 2003 en 2008 kende de sector in 2009 een vertraging en bleven de inkomsten van de industrie steken op 987,8 miljard USD. De impact van de crisis was groter in de Verenigde Staten, waar er een inkomstendaling was van 5,7 %
5 Het budget dat wordt besteed aan het Networking and Information Techno-
tegenover 3,0 % in de rest van de wereld. De bedrijven uit de
logy Research and Development Program informaticaonderzoek bedroeg
telecommunicatiesector konden tijdens de recessie van 2009
3 miljard USD in 2009.
echter snel steun genieten vanuit de Amerikaanse autoriteiten.
Sectorale benadering
: nkomsten van de telecommunicatiesector in
Eind 2009 hadden in totaal 77,9 miljoen Amerikanen een abon-nement voor een snel e verbinding. De experts van Business
de V.S. (miljard USD)
Monitor International schatten dat in 2014 102,8 miljoen mensen aangesloten zul en zijn op het net, d.i. een penetratiegraad van
32 % waarmee de V.S. op de 17e plaats komen in termen van
breedbandverspreiding, na België dat de 11e plek bekleedt. Er zijn
dus nog heel wat groeimogelijkheden. De ondernemingen zouden
ook opnieuw moeten aanknopen met hun rendabiliteitsgraad van voor de crisis en de inkomsten van de telecommunicatiesector
zouden in 2014 1.400 miljard USD moeten bedragen. Volgens
de Telecomunications Industry Association levert dit over de
600 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 betreffende periode een jaarlijks gemiddelde groei van 3,7 % op
zie bovenstaande grafiek.
Bron: TIA's 2010 ICT Market Review and Forecast.
Het herstelplan van de Obama-administratie voorzag in 7,2 mil-jard USD om de telecommunicatiesector tijdens de crisis van 2008 en 2009 te ondersteunen. Een bedrag van 2,5 miljard USD
" All told, these investments will benefit tens of
wordt beheerd door de bureaus voor landelijke ontwikkeling Rural
millions of Americans -- more than 685.000 businesses,
Utilities Services om geïsoleerde gebieden op snel e verbindingen
900 health care facilities, and 2.400 schools (…)
aan te sluiten. De resterende 4,5 miljard USD wordt aangewend
across the country. And studies have shown that when
voor het Broadband Technology Opportunities Program om de
communities adopt broadband access, it can lead to
toegang tot het net te verbeteren en te ontwikkelen voor landelijke
hundreds of thousands of new jobs. Broadband can
en arme gemeenschappen, alsook voor "public agencies". Het
remove geographic barriers between patients and
leeuwendeel van die 4,5 miljard USD zal worden gebruikt om
their doctors. It can connect our kids to the digital
de cartografie van het bestaande net te financieren, innovatie te
skills and 21st century education required for the
ondersteunen en het openbare informaticapark te moderniseren,
jobs of the future. And it can prepare America to run
met name in de bibliotheken en het hoger onderwijs. Tot slot werd
on clean energy by helping us upgrade to a smarter,
er 650 miljoen USD vrijgemaakt om de overstap van analoge tele-
stronger, more secure electrical grid."
visie naar de nieuwe digitale standaard te vergemakkelijken.
President Obama, commentaar bij de maandelijkse werkgele-
genheidscijfers, juli 2010
Sectorale benadering
3.3.2. Informatica
: tijging van de maandelijkse tewerkstel ingscijfers in de ICT en bepaalde sectoren, jaarlijkse wijzing
Nijverheid Computer en electronica Motorvoertuigen Chemie
Bron: U.S. Bureau of Labour Statistics, octobre 2009
De sector van de informatie- en communicatietechnologieën
De groei van uitgaven voor IT-producten en -diensten wordt voor
behoorde niet tot de eerste slachtoffers van de crisis. Terwijl de
2010 op 5,5 % geraamd, wat een markt vertegenwoordigt van
werkgelegenheid in de sector zich tussen september 2004 en
ongeveer 514,5 miljard USD. Vooral het segment van de IT-diensten
2006 begon te stabiliseren na een donkere periode als gevolg
trok de sector mee in 2010, met een groei in de uitgaven van
van het uiteenspatten van de internetbubble, zorgde de crisis van
5,5 %, wat neerkomt op een bedrag van 229 miljard USD. Daarna
2008 en 2009 er voor dat de jobcreatiegraad tussen september
volgen de softwaresector 149,2 miljard USD en de verkoop van
2008 en 2009 met 10 % daalde.
computers 116,1 miljard USD. Beide sectoren hebben sinds de tweede helft van 2009 opnieuw aangeknoopt met de groei.
De creatie van nieuwe banen in de IT-sector, die tot in maart
Dat gebeurde enerzijds door de heropleving in de Amerikaanse
2008 was blijven toenemen, daalde om in september 2009 uit
economie en anderzijds dankzij de lancering van Windows 7 en
te komen op een negatief groeipercentage van bijna 2 %. De
talrijke updates van softwareprogramma's die tijdens de crisis
huidige crisis blijft echter beperkter dan de crisis die de sector
waren uitgesteld.
in 2001 trof.
Sectorale benadering
De groei in de verkoop van computers zit vooral in het segment
Kansen voor de Belgische ondernemingen:
van de notebooks. Deze uiterst draagbare computers waren
in 2009 verantwoordelijk voor bijna 60 % van de verkoop en dat
Toegepaste ICT voor milieubescherming, gezondheidszorg,
aandeel zou volgens Business Monitor International op middel-
virtualisering, cloud computing, beheer van de productie en
lange termijn nog moeten stijgen tot 81 % in 2014. De reden van
de logistiek, notebooks, e-readers, smartphones, VoIP, digitale
de snel e groei in dit marktsegment is natuurlijk de economische
televisie, 3G- en LTE/4G-oplossingen, uitrustingen en technologie
crisis die consumenten ertoe aanzet om minder dure oplossingen
voor Wifi en WiMAX, onlinehandel, software voor e-governance,
voor hun ICT-noden te vinden.
videogames van de nieuwe generatie, …
De Amerikaanse markt is sterk geconcentreerd. De twee grootste pc-fabrikanten, Dell en HP, verdelen onder elkaar 50 % van de markt en de golf van fusies en overnames die momenteel in de sector van de IT6 -diensten aan de gang is, zou de komende jaren moeten aanhouden.
De markt in zijn geheel zal in de periode 2011-2014 blijven groeien. De economisten van Business Monitor International ramen het gemiddelde jaarlijkse groeipercentage op 5,9 % en dat tot in 2014, waarbij de markt een bedrag van bijna 683 miljard USD
zal vertegenwoordigen. Wat de software betreft, verwachten de experts tot in 2014 een jaarlijkse groei van 6,8 %, wat resulteert
in een markt ter waarde van ongeveer 194,3 miljard USD. De
voornaamste redenen voor dat optimisme zijn de groei die verwacht wordt in de sector van de mobiele en vaste snel e verbindingen, de productinnovatie, met name in de sector van de notebooks, de technologische innovatie o.a. diensten en technologieën voor GPS en een nieuwe manier om zaken te doen, onder meer via de virtualisering van de gesprekken. Het
lijdt geen twijfel dat onze ondernemingen zich zul en kunnen positioneren en hun knowhow zul en kunnen uitspelen op deze markt die in vol e beweging is.
6 Dell koopt Perot System, de overname door Xerox van Affiliated Computer Services of HP dat EDS koopt.
Recente succesverhalen
4. Recente succesverhalen
SEcTOR: BIOTECHNOLOGIE
SECTOR: INFORMATIE- EN COMMUNICATIETECHNOLOGIEëN
De firma Devgen is actief in de sector van de groene biotechnologie. Ze heeft
als doel landbouwers de mogelijkheid te geven meer voedsel op een kleinere
e-Xstream engineering biedt consultingdiensten aan voor meerscha-
oppervlakte te laten doen groeien, met minder water, meststoffen en arbeid.
lige model en van composietmaterialen en -structuren PMC, RMC, MMC, nano, harde metalen, enz..
Devgen maakt gebruik van spitstechnologische biotechnologie en technologie voor moleculaire reproductie om hoogrendementszaden te
De firma ontwikkelt " DIGIMAT ", een platform voor niet-lineaire
produceren, net als oplossingen voor de bescherming van de oogst die
meerschalige model en van composietmaterialen en -structuren
op een lijn zitten met de bescherming van het milieu. Devgen biedt die
dat beantwoordt aan de noden van zowel de leveranciers van
technologie op de markt aan via twee complementaire strategieën:
grondstoffen als de eindgebruikers. DIGIMAT stelt hen voor inno-verende en optimale materialen te ontwerpen, waarbij bespaard
¼ de toekenning van licenties van Devgen-technologie voor de productie
wordt op tijd en kosten. " DIGIMAT " levert zijn klanten een optimale
van maïs, katoen, soja en andere gewassen in ruil voor financiering
totaaloplossing voor modeling die aan de specifieke noden van die
voor R&D en de betaling van royalty's;
klanten beantwoordt. Het integreert hun productieprocessen: van
de ontwikkeling van de materialen gewapende plastics, rubber, enz.
¼ de productie en verkoop van hybride zaden in de belangrijke
over de fabricageprocessen mal en via injectie tot het gebruik in het
segmenten zoals de teelt van rijst, zonnebloemen, sorghum en
parelgierst op het Indische subcontinent en in Zuidoost-Azië.
De groep is sinds 1 oktober 2010 actief in de Verenigde Staten via
In zijn eenheid voor de bescherming van gewassen ontwikkelt Devgen een
een filiaal in Plymouth, Michigan, onder leiding van Business Deve-
nieuw soort van nematicide, een agrochemisch product dat gewassen
lopment Manager Keith Parmentier. "Wij zijn zeer verheugd met de
beschermt tegen de schade die wordt aangericht door nematoden. Devgen,
opening van ons eerste filiaal in de Verenigde Staten", legt Roger A.
dat in 1997 werd opgericht en dat vestigingen heeft in Gent, Singapore,
Assaker, Directeur-generaal en medeoprichter van e-Xstream engi-
Huderabad India en Delaware Verenigde Staten, stelt meer dan 200
neering, uit. " Met onze aanwezigheid wil en we simulatiesoftware en
diensten voor spitstechnologische engineering aanbieden om zo de
fabrikanten van wisselstukken en de leveranciers van materiaal in de
In 2007 werd Devgen US Inc. opgericht. Deze firma met zetel in Pennsylvania
fabricage van composietmaterialen en wisselstukken op optimale
is voor 100 % in handen van Devgen NV. In mei 2010 kondigde de hoofdzetel
wijze te ondersteunen. "
een versterking van de positie in de V.S. aan met de commercialisering op de Amerikaanse markt van een nematicide met de naam " Enclosure ".
Na de opening van een filiaal in Luxemburg in 2004 was de opening van
een vestiging op Amerikaanse bodem vanzelfsprekend voor de firma
" De Verenigde Staten produceren jaarlijks bijna 1,8 miljoen ton arachide-
uit Louvain-la-Neuve die reeds in meer dan 15 landen actief is.
noten op een oppervlakte van 500.000 ha. Dat maakt van hen de derde grootste producent van arachidenoten ter wereld en een van de grootste
uitvoerlanden met een gemiddelde jaarlijkse export die schommelt tussen 200.000 en 250.000 ton ", zo zegt het bedrijf. " De doelmarkten zijn in de eerste plaats Georgia, Alabama en Florida, waar bijna 57 % van de productie van arachidenoten in de Verenigde Staten plaatsvindt. "
De distributie van het product gebeurt door een lokale firma, Helena Chemical Company
Recente succesverhalen
SEcTOR: INFORMATIE- EN COMMUNICATIETECHNOLOGIEëN, SOFTWARE
Enfinity, dat in 2005 werd opgericht, is snel uitgegroeid tot een van
de grootste producenten van fotovoltaïsche panelen in de wereld. Het
Samtech is een van de Europese leiders in de sector van software
bedrijf is actief in Noord-Amerika, Europa en Azië. Om zijn projecten
voor computer aided engineering. Het bedrijf, dat in 1986 werd
te financieren werkt Enfinity samen met ondernemingen die worden
opgericht, ontwikkelt en verkoopt de SAMCEF-codes analyse van
gefinancierd door investeerders of banken. De firma is ook eigenaar
afgewerkte elementen, het platform BOSS quattro multidisciplinaire
van zijn portefeuil e productietechnologieën voor hernieuwbare energie.
optimalisering en de integratiestructuur Open CAE CASAM. Al die
Haar hoofdzetel is gevestigd in het historische centrum van Gent en
software beantwoordt aan tal van industriële noden, van de eerste
het bedrijf is sinds 2008 ook actief in de Verenigde Staten. Het levert
designfase tot de controle op het eindproduct.
er gebruiksklare fotovoltaïsche instal aties aan commerciële klanten, gemeenten en openbare dienstverleners. Enfinity is opgebouwd rond 4
De groep heeft 11 kantoren in België, Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje,
afdelingen: " Develop " ontwikkeling, " Invest " investeringen, " Technics "
het Verenigd Koninkrijk, China, Japan en de Verenigde Staten. Die
technieken en " Trade " distributie.
zijn vastbesloten hun klanten kwaliteitsvolle technische ondersteuning en dienstverlening te bieden. De groep is partner van de Dassault-
Na de opening van het hoofdkwartier in de Verenigde Staten in maart
systemen en beantwoordt aan de ISO-norm 9001:2008.
2010 in Atlanta, Georgia breidde de groep zich verder uit in de V.S. In oktober 2010 besloot Enfinity America Corporation, het Amerikaanse
Als gevolg van de snel e groei van haar activiteiten in Noord-Amerika
filiaal van de groep, om ClearPeak over te nemen, een onderneming die
opende de Luikse firma in oktober 2010 Samtech Inc. in Wichita,
eveneens actief is op de fotovoltaïsche markt. Die overname bestendigde
Kansas. Die nieuwe onderneming zal als draaischijf fungeren voor
de "coast to coast" aanwezigheid van de groep in de Verenigde Staten
de Noord- en Zuid-Amerikaanse markten. De groep stelde Freddie
en zal het mogelijk maken de 80 jaar ervaring van ClearPeak in de sector
Colsoul aan als directeur van zijn Amerikaanse vestiging.
te exploiteren. " Dit is een bevestiging van de graad van betrokkenheid van Enfinity in de Verenigde Staten ", verklaarde Rafael Dobrzynski, Directeur-generaal van Enfinity America Corporation.
" The creation of SAMTECH Inc. is a strong, strategic
and symbolic message sent to the American
" De toplui van ClearPeak, Bob Hopper en Brian Lynch, beschikken over
Aerospace industry and to all of our American
een wijd netwerk van relaties in onze industrie. Dit zal, in combinatie
customers, about SAMTECH's commitment to initiate
met de toegang tot het kapitaal van Enfinity, de voltooi ng van tal van
a long term partnership. "
projecten rond zonne-energie voor de private en de openbare sector
Freddie Colsoul, Branch Director & major account manager
van SAMTECH Inc, oktober 2010
Volgens beide bedrijven zou 2011 een bijzonder voorspoedig jaar moeten worden voor de Amerikaanse sector van schone technologieën.
" The outlook for commercial solar energy is very
positive. The business case for renewable energy has been proven, offering investors and commercial
consumers tangible financial benefits "
Rafael Dobrzynski, Directeur-generaal van Enfinity
America Corporation, juli 2010
Recente succesverhalen
UCB Pharma
Le Pain quotidien
SEcTOR: FARMACEUTICA
Een van de afdelingen van de UCB-groep is actief in het biofarmaceu-
Alain Coumont begon destijds vooral brood te bakken omdat hij er niet
tische domein en meer bepaald op het vlak van het onderzoek, de
in slaagde een leverancier te vinden die kon voldoen aan de noden
ontwikkeling en de commercialisering van innoverende geneesmid-
van zijn toenmalige restaurant, le Café du Dome. Ondertussen is de
delen, waarbij specifiek de nadruk ligt op het centrale zenuwstelsel en
kleine winkel in de Dansaertstraat uitgegroeid tot een multinational
immunologische aandoeningen respectievelijk 47 % en 14 % van de
met 151 winkels in 19 landen en een omzet van 170 miljoen EUR.
nettoverkoop in 2008. De groep is wereldleider inzake al ergieën en nummer 1 in Europa en Amerika voor epilepsie.
De Verenigde Staten vormen de belangrijkste markt van het merk. In
1997 opende Alain Coumont zijn eerste winkel op het grondgebied
De groep stelt wereldwijd meer dan 10.000 mensen tewerk en gene-
van Uncle Sam en sindsdien groeit de Amerikaanse tak bliksemsnel.
reerde in 2009 3,1 miljard EUR aan inkomsten, waarvoor een hele reeks
In 2007 waren er 24 winkels in de Verenigde Staten. Momenteel zijn
partnerschappen in al e geledingen van de industrie werden afgesloten.
er dat 48, dus 23 meer dan in België. Het bedrijf realiseert er het
UCB staat genoteerd op de Euronext-beurs en de hoofdzetel bevindt
grootste deel van zijn omzet 48 % van de verkoop, tegenover 13 %
zich in Brussel.
in België en 15 % in Engeland en is niet van plan te stoppen nu het
zo goed gaat. De hoofdzetel van Le Pain quotidien verhuisde overi-
Noord-Amerika en de Verenigde Staten in het bijzonder vormen een
gens naar New York en de directeur-generaal van de onderneming,
belangrijke markt voor de groep. In 2008 realiseerde de groep 40 % van
Vincent Herbert, vestigde zich ook in die stad om de evolutie van de
zijn verkoop in Noord-Amerika, tegenover 47 % in Europa. Het Ameri-
Amerikaanse markt van nabij te volgen. " We waren van mening dat
kaanse avontuur begon in 1936, toen UCB voornamelijk actief was in
New York de ideale stad was om le Pain quotidien te herlanceren.
de chemie, met de aankoop van het verpakkingsbedrijf Sylvannia. In
New York is de hoofdstad van de moderne wereld. Ik ken geen andere
de jaren '50 van de vorige eeuw versterkte de groep zijn invloed in de
plek die meer symbool staat voor dynamisme, energie, creativiteit
Verenigde Staten via een partnerschap met Pfizer, waarbij het aan de
en ambitie. En met le Pain quotidien zijn we het aan onszelf verplicht
Amerikaanse reus een exploitatielicentie voor Atarax® toekende. Dat
van ambitieus te zijn. Het is bovendien belangrijk je hoofdzetel te
partnerschap is vandaag nog steeds van kracht.
hebben in de geografische zone waar de verkoop er het snelst op
vooruitgaat. Je moet zo dicht mogelijk bij die groei zitten om hem
In 2000 lanceerde de firma het anti-epileptische geneesmiddel Keppra®
zo goed mogelijk in het oog te kunnen houden. "
op de Amerikaanse markt. Met de overname van Whitby Pharmaceuticals en Northampton Medical richtte de groep UCB Inc. op, zijn filiaal in de
In juni 2010 opende de groep dan ook een winkel midden in Central
Verenigde Staten. In 2006 diende UCB Inc. zijn eerste goedkeurings-
Park, wat voor sensatie zorgde in de Amerikaanse pers. Die operatie
aanvraag in de Verenigde Staten in voor een biologisch geneesmiddel,
kostte bijna 1 miljoen USD, al een al om het Mineral Spring cafe, de
Cimzia®. In het verlengde van zijn wereldwijde strategie kondigde de
plaats die uiteindelijk werd gekozen, te restaureren.
groep in januari 2010 het einde aan van zijn activiteiten rond primaire gezondheidszorg om zich toe te spitsen op de strijd tegen al ergieën
Vincent Herbert beschrijft het Amerikaanse succes van het merk als
en problemen met het centrale zenuwstelsel.
volgt: " Die zeer Belgische waarden die wij uitvoeren zijn in bepaalde
landen bijna vol edig verdwenen. Het is geen toeval dat le Pain quo-tidien succesvol is in de grote onpersoonlijke Amerikaanse steden.
" UCB is extremely grateful to our entire U.S. primary
De mensen zijn op zoek naar sereniteit, naar een plek waar ze zich
care team. Their hard work and dedication for more
geborgen voelen, een beetje zoals thuis. "
than a decade laid a strong foundation for UCB's future success in the U.S. "
Greg Duncan, voorzitter van UCB Noord-Amerika, januari 2010
A. communicatie en relaties
¼ Amerikanen staan bekend om hun stevige en lange
¼ Amerikanen verliezen niet graag tijd. Schrik niet als ze snel
handdruk. Toon van bij de eerste indrukken dat u
naar de kern van de zaak gaan. Als u uw bedrijf moet voor-
zelfvertrouwen heeft en behoud het oogcontact met uw
stel en, wees dan direct en gebruik bij voorkeur feiten en cijfers
die tot de verbeelding spreken.
¼ Tijdens die eerste ontmoeting richt u zich het best tot de
¼ Het doel van onderhandelingen is vaak te komen tot een
ander met zijn titel, gevolgd door zijn achternaam.
ondertekend contract of toch minstens een mondeling akkoord. Commerciële relaties hebben voorrang op persoon-
¼ De meeste Amerikanen zul en u snel vragen hen met
lijke relaties.
de voornaam, of zelfs met hun bijnaam, aan te spreken. Schrik daar niet van, het duidt geenszins op een te
¼ Beslissingen worden genomen met respect voor de hiërarchie.
familiaire omgangsvorm. Uw gesprekspartners zul en van u
Onderhandelingen in team zijn relatief zeldzaam.
verwachten dat u hen hetzelfde voorstelt.
¼ Het geven van geschenken is geen Amerikaanse gewoonte,
¼ Vaak is Engels de enige taal die Amerikanen spreken. Ze
maar zal op prijs worden gesteld. Geschenken worden
verwachten dan ook dat u de taal beheerst. Het kan dat
meestal aan het einde van de vergadering gegeven, als de
uw gesprekspartners te snel voor u spreken. Aarzel in dat
zaken afgerond zijn. Een typisch geschenk uit België of uw
geval niet om hen attent te maken op uw probleem.
streek is het meest geschikt.
¼ Meestal vinden Amerikanen het niet leuk als er in een
gesprek stiltes val en. Het kan dan ook dat ze enkel blijven spreken om die stiltes op te vul en.
D. Visitekaartjes
¼ Aan het begin of het eind van een eerste ontmoeting is
het de gewoonte van visitekaartjes uit te wisselen. Die
uitwisseling verloopt echter minder formeel dan in andere
landen, neem er dus geen aanstoot aan als uw kaartje snel
¼ Time is money ". Men verwacht van u dat u op tijd bent.
in een portefeuil e verdwijnt, dit is geenszins als belediging
Respect voor termijnen en afspraken is van cruciaal belang
in de Amerikaanse zakenwereld.
¼ Aangezien Engels de enige taal in het land is, voorziet u
¼ Sommige gesprekken kunnen tijdens een maaltijd
dus het best in visitekaartjes in het Engels.
plaatsvinden, maar dit is niet echt de gewoonte in de
Verenigde Staten.
¼ Het kan dat u deelneemt aan informele gesprekken in de
marge van de vergadering. Die gesprekken zijn belangrijk voor een ontspannen sfeer. Vaak gaan ze over sport of het
¼ Spreek bij voorkeur niet over politiek of religie vooraleer u
uw gesprekspartner persoonlijk kent.
¼ Reizen, sport, werk en eten zijn enkele onderwerpen die de
Amerikanen het vaakst aansnijden in informele gesprekken.
¼ De samenleving in de Verenigde Staten is uiterst
gejuridiseerd. Vergeet niet de ondersteuning van een advocaat te vragen als u zaken doet met Amerikanen.
6. Nuttige adressen
Consulaire afdeling van de Ambassade
van de Verenigde Staten in België
consul: David W. Seckler
Flanders Investment & Trade (F.I.T.)
Gaucheretstraat 90
Tel. +32 2 811 43 00
E-mail [email protected]
Commercieel en politiek departement van de
Ambassade van de Verenigde Staten in België
Adviseur voor economie en handel: Steven H. Fagin
Louizalaan 500, bus 4
Tel. +32 2 811 46 00
Fax +32 2 512 36 44
Agence wallonne à l'Exportation
et aux Investissements étrangers (A.W.E.X.)
Permanente vertegenwoordiging van de Verenigde
Staten bij de Europese Unie
Saincteletteplein 2
Ambassadeur: Z.E. Wil iam E. Kennard
E-mail [email protected]
Tel. +32 2 811 41 00
Fax +32 2 811 51 54E-mail [email protected] http
Ambassade van de Verenigde Staten in België
Ambassadeur: Z.E. Howard W. Gutman
Amerikaanse Kamer van Koophandel in België
Handelsstraat 41
Tel. +32 2 811 40 00
Fax +32 2 811 45 00
Tel. +32 2 513 67 70
Fax +32 2 513 35 90
Website www.amcham.be
Permanente vertegenwoordiging van België
6.2. In de Verenigde Staten
bij de Verenigde Naties in New York
Permanent vertegenwoordiger: Jan Grauls
Belgische Ambassade in de Verenigde Staten
885 East, One Dag Hammarskjöld Plaza, 47th Street, 41st Floor
Ambassadeur: Z.E. Jan Matthysen
Tel. +1 212 378 6300
consul: dhr. Elie Loos
Fax +1 212 681 7618
3330, Garfield Street N.W.
20008 Washington DC
Tel. +1 202 333 6900
Fax +1 202 333 3079 E-mail
Ereconsulaat in Baltimore
799, Cromwell Park Drive, Suite A Glen Burnie
c/o John S. Connor, Inc. 21061 Baltimore
Consulaat-generaal in Atlanta
Tel. +1 410 863 0255
consul-generaal: Benoît Standaert
Fax +1 410 863 1377
230, Peachtree Street NW, Suite 2710
Tel. +1 404 659 2150
Fax +1 404 659 8474
Ereconsulaat in Boston
1, Lincoln Street, State Street global Advisors, 27th Floor
Tel. +1 617 779 8700
Fax +1 617 988 6682
Consulaat-generaal in Los Angeles
consul-generaal: Geert Criel 6100, Wilshire Boulevard, Suite 1200 90048 Los Angeles
Ereconsulaat in Chicago
Tel. +1 323 857 1244
1713, West Beach Avenue
Fax +1 323 936 2564
Tel. +1 847 214 4670
Fax +1 847 787 5486 E-mail [email protected]
Consulaat-generaal in New York
Ereconsulaat in Cincinnati
consul-generaal: Herman Portocarero
1065, Avenue of the Americas, 22th Floor
312 Walnut Street, Suite 1400
c/o Thompson Hine
45202 Cincinnati
Tel. +1 212 586 5110
Fax +1 212 582 9657
Tel. +1 513 352 6700
Fax +1 513 241 4771
E-mail [email protected]
Ereconsulaat in Dallas
Ereconsulaat in Kansas City
1308, Danbury Drive Mansfield
1411 East, 104th Street, Suite 100
Tel. +1 817 229 4259
Tel. +1 816 898 5147
Fax +1 817 568 7131
Fax +1 816 942 0006
E-mail [email protected]
Ereconsulaat in Denver
Ereconsulaat in Lawrence
1900, Wazee Street, Suite 300
Tel. +1 303 295 9703
Tel. +1 516 371 2323
Fax +1 303 295 9701
Fax +1 516 371 6664
Ereconsulaat in Louisville
Ereconsulaat in Detroit
1009 South, 4th Street
40203 Louisvil e
30, Edgemere Road Grosse Pointe Farms
Tel. +1 502 584 8583
Fax +1 502 584 1826
Tel. +1 313 530 4436
Fax +1 313 881 1004
E-mail [email protected]
E-mail davidcornil [email protected]
Ereconsulaat in Miami
Ereconsulaat in Honolulu
261 NE 1st Street, Suite 230 33132 Miami
707, Richardstreet, Suite 600
Tel. +1 305 377 1368
Fax +1 305 428 3013
Tel. +1 808 533 3999
Fax +1 808 533 0144
Ereconsulaat in Milwaukee
Ereconsulaat in Houston
555 East, Wel s Street, Suite 1900 53202 Milwaukee
2009, Lubbock Street c/o The Crispin Company
Tel. +1 414 978 5532
Fax +1 414 223 5000
Tel. +1 713 426 3933
Fax +1 713 224 1120 E-mail
Ereconsulaat in Moline
Ereconsulaat in Portland
John Deere Road, 4101, 60th Street
2121 NW, Front Avenue
61266-1244 Moline
97209 - 1834 Portland
Tel. +1 309 743 1856
Tel. +1 503 226 2121
Fax +1 503 226 9636 E-mail
Ereconsulaat in New Orleans
Ereconsulaat in Saint Paul Minneapolis
4500, One Shell Square 70139 New Orleans
283 South, Mississippi River Blvd. Saint Paul
Tel. +1 504 585 0151
55105 Minneapolis
Fax +1 504 566 0210
Tel. +1 651 699 2528
E-mail [email protected]
Fax +1 651 699 4821 E-mail [email protected]
Ereconsulaat in Philadelphia
Ereconsulaat in Salt Lake City
1701, Market Street 19103 Philadelphia
47 East, South Temple
Tel. +1 215 963 5092
84150 Salt Lake City
Fax +1 215 963 5092
Tel. +1 801 240 6642
Fax +1 801 240 3698 E-mail
Ereconsulaat in Phoenix
Ereconsulaat in San Antonio
2944 North, 44th Street, Suite 200 85018 Phoenix
106 South, St. Mary Street, Suite 200
Tel. +1 602 852 3870
78205 San Antonio
Fax +1 602 852 3878
Tel. +1 210 271 0630
E-mail [email protected]
Fax +1 210 225 1951 E-mail
Ereconsulaat in Pittsburgh
Ereconsulaat in San Diego
800, North Bell Avenue, Carnegie Office Park IV, Suite 290
Post Office Box 130051 Carlsbad
15106 Pittsburgh
Tel. +1 412 279 2121
Tel. +1 760 943 9121
Fax +1 412 279 6426
Fax +1 760 943 9121
Ereconsulaat in San Francisco
Directeur van het bureau in chicago:
dhr. Claude STOMP
1663, Mission Street, Suite 400
94103 San Francisco
150 North Waker Drive, Suite 2100
Tel. +1 415 861 9910
Fax +1 415 861 9801
Tel. +1 312 251 0622
Fax +1 312 251 0624
Ereconsulaat in San Juan de Puerto Rico
Economisch en handelsattaché in Los Angeles: mevr. Tonia VAN DE VYVER
14, Cal e San Sebastian Viego
00901 San Juan de Porto Rico
6100 Wilshire Boulevard, suite 1200
Tel. + 787 883 2570
90048 Los Angeles
Fax + 787 883 3244
Tel. +1 323 857 0842
E-mail [email protected]
Fax +1 323 938 4024E-mail [email protected]
Ereconsulaat in Seattle
Attaché IcT-technologie in San Francisco:
2200, Alaska Way,
mevr. Annik BOUQUET
The World Trade Center Suite 470
155 Montgomery Street, suite 204
94104 San Francisco
Tel. +1 206 728 5145
Fax +1 206 770 7923
Tel. +1 415 546 5255
Fax +1 415 546 3144
Ereconsulaat in Virginia Beach
Economisch en handelsattaché in New York:
dhr. Marc STRUYVELT
1023, Laskin Road K
23451 Virginia Beach
620, 8th avenue, 44th Floor
Tel. +1 757 422 5571
Fax +1 757 491 1845
Tel. +1 212 664 0930
Fax +1 212 664 0944E-mail
Flanders Investment and Trade
Technologieattaché biotechnologie in New York:
Economisch en handelsattaché in Atlanta:
dhr. Jan WAUTERS
dhr. Ludwig VAN DEN BOSSCHE
620, 8th Avenue, 44th Floor
235, Peachtree Street NE, Suite 810
Tel. +1 212 664 0930
Tel. +1 404 659 9611
Fax +1 212 664 0944
Fax +1 404 659 9461
Business Development Investments Northern
& Eastern USA bij het consulaat in chicago:
Eonomisch en handelsattaché bij het consulaat-generaal
dhr. Jean-Pierre VASAUNE
in New York: dhr. Luc LIPPENS
Wal onia Trade Office, c/o Belgian Consulate
1065, Avenue of the America, 22th Floor
333, North Michigan Avenue- Suite 905
Tel. +1 212 399 8522
Chicago, IL – 60601-4186 - USA
Fax +1 212 399 8517
Tel. +1 312 961 7738
Fax +1 312 357 1076
Brussel Export kan ook rekenen op de economische en han-
delsattachés van het AWEX Eric BLETARD en Bernard
Trade and Investment commissioner bij het consulaat-
GEENEN en FIT Ludwig VAN DEN BOSSCHE en Tonia VAN
generaal in New York: mevr. Edith MAYEUX
DE VYVER.
Wal onia Trade and Investment Agency,
c/o Consulate General of Belgium
Agence wallonne à l'Exportation et aux
1065, Avenue of the Americas, 22nd Floor
Investissements étrangers in de Verenigde Staten
New York, NY – 10018 - USA
Tel. +1 212 247 6351
Trade and Investment commissioner bij het consulaat-
Fax +1 212 247 6392
generaal in Atlanta: Ms. Djazia FILOSO
E-mail [email protected]
Wal onia Trade Office, c/o Consulate General of Belgium
Peachtree Center North Tower Suite 820 225, Peachtree Street, NE
Atlanta, GA - 30303 - USA
Trade and Investment commissioner in San Francisco:
Tel. +1 404 584 2002
dhr. Frédéric DELBART
Fax +1 404 584 2004
Belgian Trade Commission, Wal onia Office
155, Montgomery Street, suite 207
San Francisco, CA – 94104 - USA
Tel.+1 415 546 5255
Trade and Investment commissioner bij het consulaat
Fax +1 415 546 3144
in chicago: mevr. Martine LECLERCQ
Wal onia Trade Office, c/o Belgian Consulate
333, North Michigan Avenue- Suite 905 Chicago, IL – 60601 - USA
Tel. +1 312 357 0992
Trade and Investment commissioner bij de Belgische
Fax +1 312 357 1076
Ambassade in Washington Dc: dhr. Bernard GEENEN
Wal onia Trade and Economic Office, c/o Embassy of Belgium
3330 NW, Garfield Street Washington, DC – 20008 - USA
Tel. +1 202 625 5852
Fax +1 202 625 6252E-mail ,
Trade and Investment commissioner in Houston:
Belgisch-Amerikaanse Kamer van Koophandel
dhr. Eric BLETARD
1177, Avenue of the Americas, 8th Floor 10036 New York
Belgian Trade Commission, Wal onia-Brussels Office
Tel.+1 212 541 0779
5300, Memorial Drive, Suite 625
Houston, TX – 77007 - USA
Tel. +1 713 863 1110
Fax +1 713 863 1112E-mail houston@awex-wal onia.be
U.S. Department of Commerce
Secretaris voor handel: Gary Locke
1401 NM, Constitution Avenue
Invest in America
Tel. +1 202 482 2000
Directeur: Aaron Brickman
Fax +1 202 482 2741E-mail
1401 Constitution Avenue
Tel. +1 202 482 5199
Fax +1 202 482 3643E-mail Website
1818 NW, H Street
Tel. +1 202 473 1000
Fax +1 202 477 6391Website www.worldbank.org
Delegatie van de Europese Unie
in de Verenigde Staten
Ambassadeur: Z.E. João Vale de Almeida
2175 NW, K Street 20037 Washington
Tel. +1 202 862 9500
Fax +1 202 429 1766E-mail [email protected] www.eurunion.org/eu
6.3. Nuttige websites
Portaalsite van de regering van de Verenigde Staten
Ministerie van Defensie
President van de Verenigde Staten
Ministerie van Onderwijs
Vice-president van de Verenigde Staten
Ministerie van Energie
Ministerie van Gezondheid
Amerikaans Congres (Huis van Afgevaardigden)
Ministerie van Binnenlandse veiligheid
Hooggerechtshof van de Verenigde Staten
Ministerie van Huisvesting en Stedenbouw
Amerikaans Hof voor internationale handel
Ministerie van Justitie
Portaalsite van de regering van de gefedereerde
Ministerie van Arbeid
Department of States
Ministerie van Landbouw
Ministerie van Binnenlandse aangelegenheden
Ministerie van Handel
Ministerie van Financiën
Ministerie van Transport
Ministerie van Veteranen
Federal Reserve (Amerikaanse Centrale Bank)
Nationaal Bureau voor Statistiek
Food and Drug Administration
U.S. Patent and Trademark Office
Environment Protection Agency
U.S. Customs and Border Protection
Repertorium van Amerikaanse Kamers
van Koophandel
Flanders Investment and Trade
Agence Wal onne à l'Exportation et aux Investissements Étrangers
F.O.D. Buitenlandse Zaken
Central Intel igence Agency
Wereld Economisch Forum
International Monetair Fonds
Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling
NL EVD Internationaal
Britse Kamer van Koophandel
Zwitserse economische diensten
National Delcrederedienst
New Zealand Trade and Enterprise
Australian Trade Commission
Market Access Database
Business Monitor International
The Financial Times
Biotechnology Industry Organization
Agentschap voor Buitenlandse Handel
Flanders Investment and Trade
Montoyerstraat 3
Gaucheretstraat 90
Tél. + 32 2 504 87 11
Verantwoordelijk uitgever : Marc Bogaerts
Auteur : François Bries Grafische vormgeving en uitvoering: Image Plus - communicatie corporate
Agence Wallonne à l'Exportation
Louizalaan 500, bus 4
et aux Investissements Etrangers
Saincteletteplein 2
Tél. + 32 2 800 40 00
Tél. + 32 2 421 82 11
Verantwoordelijk uitgever: Fabienne L'Hoost
Hoewel alles in het werk werd gesteld om nauwkeurige en actuele informatie te geven, kunnen noch het Agentschap
Auteur: François Bries
voor Buitenlandse handel, noch zijn partners (Flanders
Grafische vormgeving en uitvoering:
Investment and Trade, Agence Wallonne à l'Exportation
Image Plus - communication corporate
en Brussels Export) verantwoordelijk worden gesteld voor fouten, weglatingen en leugenachtige verklaringen. Ze
Gedrukt op papier met een FSC-label
kunnen evenmin verantwoordelijk worden gesteld voor het gebruik of de interpretatie van de informatie in deze studie.
Deze statistische nota is ook beschikbaar op de website van het Agent-
Deze studie heeft niet de bedoeling advies te verstrekken.
schap voor Buitenlansdse Handel: www.abh-ace.be
Datum van publicatie: mei 2011
Source: http://www.abh-ace.be/sites/default/files/downloads/USA%202011%20NL_nl.pdf
Bid No: 2013-145-00-00-SMA Buyer: Sandra Montalvo Tel. No: (956) 318-2626 ext 4865 REQUEST FOR BIDS Hidalgo County Sheriff's Office "Legend & Non-Legend Pharmaceuticals BID OPENING DATE: _2013 @ 9:30 a.m. Contact Person: Martha L. Salazar, CPPB, Purchasing Agent Hidalgo County Purchasing Department Physical Address: 2802 S. Business Hwy. 281 -New Administration Building Mailing/Postal Address: 2812 S. Business Hwy. 281 Edinburg, Texas 78539 956 318-2626
Prefeasibility Report for Setting up of Diagnostic Centre at District Hospital Uttara Kannada Karnataka Infrastructure Development Department Project Submitted by ICRA MANAGEMENT CONSULTING SERVICES LIMITED, NOIDA Submitted to Karnataka Infrastructure Development Department Infrastructure Development Dept. (PPP Cell), 1 Prefeasibility Report for Setting up of Diagnostic Centre at District Hospital Karwar